69 rocznica zdobycia Elbląga
fot. Konrad Kacprzak
W dniu dzisiejszym obchodzimy 69 rocznice zdobycia Elbląga przez Armię Czerwoną. Odbyło się uroczyste wystawienie warty honorowej przy Pomniku Żołnierzy Armii Czerwonej, a także złożenie wieńców.
Pogoda dopisała, ale co było skutkiem małej liczby osób uczestniczących? Być może pewnego rodzaju niechęć mieszkańców Elbląga do rocznicowych obchodów. Na cmentarz, gdzie pochowani są polegli w walce żołnierze Armii Czerwonej przybyła zaledwie garstka osób. Przybyli goście, złożyli pod pomnikiem kwiaty i znicze.
Przy tak ważnej okazji dla naszego miasta należy wspomnieć trochę o historii walko o Elbląg.
22 stycznia 1945 roku czołgi kpt. Diaczenki napotkały niemiecką kolumnę piechoty, która spieszyła się na odsiecz Iławie. Armia Czerwona nie miała większego problemu z rozprawieniem się z niemiecką armią. Czołgi radzieckie znalazły się w pobliżu Zalewu Wiślanego około godziny 16-tej. Niemcy nie byli w stanie zorganizować obrony miasta ze względu na ogromne zaskoczenie. Ale to był tylko przystanek, głównym celem Armii Czerwonej był Elbląg. Pierwsze oddziały wojsk radzieckich do naszego miasta zbliżyły się do Elbląga 23 stycznia 1945. W krótkim czasie miasto otoczono z trzech stron. Rozpoczęły się ciężkie walki obronne zakończone właśnie 10 lutego 1945 roku zdobyciem miasta przez Armię Czerwoną. Warto przypomnieć, że przez okres całej wojny, Elbląg był nietknięty przez działania zbrojne. Okrutne walki na przełomie stycznia i lutego obróciły miasto w gruz. Zniszczono nie tylko zabytkową zabudowę Starego Miasta, ale także całe Śródmieście. Szacuje się, że w czasie walk zginęło około 5 tysięcy żołnierzy niemieckich, a ludność cywilna doznała bardzo dużego uszczerbku. Wielu elblążan utonęło podczas próby ucieczki przez Zalew Wiślany. W pierwszych miesiącach po tychże walkach, miastem zarządzały radzieckie władze.
W ciągu kilku miesięcy dokonano wywozu w głąb ZSRR wszystkich maszyn i wyposażenia elbląskich fabryk. Niektóre źródła informują, że straty poniesione przez to przewyższają straty spowodowane działaniami wojennymi.