Kurz jest nieproszonym gościem wielu domostw, choć gromadzenie się kurzu jest naturalnym i nieuniknionym procesem. Kurz ma postać szarego pyłu, jego skład jest niejednorodny. Jest on szczególnie uporczywy dla alergików i astmatyków, ponieważ alergia na kurz to jedna z najczęściej występujących alergii wziewnych w Polsce.

Kurz kurzowi nierówny

Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) definiuję kurz domowy jako mieszaninę cząstek stałych o średnicy do 100 µm.

Skład kurzu może być różny, jest unikalny dla każdego, zależny jest od m.in. rodzaju pomieszczenia (pokój gościnny, sala przedszkolna, sypialnia), od lokalizacji, obecności dzieci i zwierząt, kwiatów, typu okien, rodzaju mebli. Kurz składa się przede wszystkim z drobnych odpadów organicznych i nieorganicznych, a także z mikroorganizmów - ludzkie włosy czy sierść zwierząt są pożywką dla rozwoju małych żyjątek, które mieszkają w kurzu i jest to dla nich idealne środowisko do rozwoju.

Do domów kurz dostaje się do domów przez okna, drzwi, kominy, a także domownicy wnoszą go na butach i ubraniach.

Co znajduje się w kurzu?

• złuszczony naskórek
• włosy
• odchody roztoczy
• żywe roztocza
• bakterie: Bacillus,  Staphyloccus czy Micrococcus
• grzyby, pleśnie i ich zarodniki
• jaja i odchody owadów
• pyłki roślin
• martwe owady
• resztki kosmetyków, środków czystości, środków chemicznych
• zanieczyszczenia przyniesione na butach - ziarna piasku, ziemi, jaja pasożytów

Alergia na kurz

Przyczyną uczulenia na kurz są przede wszystkim znajdujące się w nim pajęczaki zwane roztoczami. Najczęstsze ich odmiany to Dermatophagoides pteronyssinus i  Dermatophagoides farinae.

Obecne w kurzu alergeny zwierzęce czyli sierść, a dokładniej białko znajdujące się na sierści, które jest również przyczyną rozwoju alergii. Inne alergeny to grzyby i pleśnie, które rozwijają się w warunkach domowych w miejscach wilgotnych, ciepłych, mało oświetlonych i ze słabym przepływem powietrza.

Objawy alergii na składniki kurzu

Objawy wydają się typowe dla alergii, jednak często można przypisać je innym dolegliwościom. Objawy powstają na skutek kontaktu z alergenem, jeżeli jest on stały - symptomy alergiczne nasilają się i może wystąpić przewlekła choroba dróg oddechowych. Objawy alergii wziewnej:

• katar sienny
• duszności
• uczucie zatkanego nosa
• kichanie, napady kichania
• zaczewienienie oczu, uczucie swędzenia oczu
• swędzenie skóry

Alergia na kurz zaliczana jest do alergii całorocznych, ponieważ na kontakt z patogenem alergicy i astmatycy narażeni są przez cały czas, niezależnie od pory roku. U osób uczulonych na roztocza można zaobserwować nasilenie objawów alergicznych jesienią, kiedy rozpoczyna się sezon grzewczy, a jest to idealny czas do mnożenia się roztoczy.

Oczyszczacz powietrza a kurz

Oczyszczacz powietrza ma podobną budowę do odkurzacza. Urządzenia wyposażone są w silnik napędzający wiatrak, który ma za zadanie zasysać powietrze, rolę worka z odkurzacza pełnią filtry, które filtrują powietrze. Różnicą jest to, że oczyszczacz powietrza wychwytuje nawet najmniejsze zanieczyszczenia niewidoczne gołym okiem - cząsteczek drobnego pyłu np. PM2,5 czy trującego gazu.

Dla osób uczulonych na alergię wziewną i astmatyków zminimalizowanie kurzu jest bardzo ważne. Stały kontakt z dużą ilością kurzu nasila objawy alergiczne.

Decydującym filtrem usuwającym kurz jest filtr HEPA, który w zależności od klasy może mieć skuteczność w usuwaniu pyłów nawet 99.99%. Wyróżniamy klasę filtrów EPA E11 (skuteczność 95%), E12 (99,5%) oraz klasę HEPA H13 (99,95%) oraz H14 (99,995%). W serwisie WybierzOczyszczacz.pl znajduje się ranking oczyszczaczy, który pomoże wybrać idealny oczyszczacz dla alergika i astmatyka.

Oczyszczacz powietrza dzięki wiatrakowi w środku wymusza zwiększony przepływ powietrza, dzięki temu np. drobny pył o mniejszej masie na półkach i wyższych meblach unosi się w powietrzu, a oczyszczacz w tym momencie wychwytuje pył i przepuszcza przez zestaw filtrów. Według alergików oczyszczacz powietrza znacznie pomaga w usuwaniu kurzu, widocznie jest go mniej.

Co jeszcze usuwa oczyszczacz powietrza?

Oczyszczacze powietrza różnią się między sobą systemami filtracyjnymi - mogą być filtry elektrostatyczne, wodne. Najpopularniejszy zestaw filtrów to wstępny, HEPA i węglowy.

Wspomniany filtr HEPA ma największą skuteczność w usuwaniu kurzu czy zanieczyszczeń smogowych. Na stronie https://wybierzoczyszczacz.pl/oczyszczacze-powietrza/ znajdują się oczyszczacze wykorzystujące ten filtr, co szczególnie powinno być pożądane przy walce z alergią wziewną.

Oprócz filtra HEPA, znajduje się filtr wstępny, który zbiera kurz - dla alergików ważna jest dbałość o ten filtr, aby ten kurz długo nie zaległ na filtrze. Można go myć pod wodą.

Zawarty filtr węglowy z węglem aktywnym skutecznie wyłapuje trujące gazy, brzydkie zapachy. Poradzi sobie z lotnymi związkami organicznymi w tym popularnego w mieszkaniach formaldehydu.

Profilaktyka antyalergiczna

• pościel, poszewki i koce powinny być w miarę jak najczęściej prane w temperaturze minimum 60°C
• ograniczyć posiadanie dużej ilości dywanów, wykładzin, koców, zasłonek
• obniżenie wilgotności w pomieszczeniach sypialnych
• stosowanie pokrowców na pościel i materace
• często odkurzać materace
• suszenie prania powinno być w innym miejscu niż sypialnia
• oczyszczacz powietrza powinien być jak najczęściej włączony, w sezonie smogowym zaleca się, aby pracował bez przerwy
• powinien być w trybie automatycznym, który oznacza, że podczas zwiększenia stężenia alergenów, urządzenie włączy wyższy i szybszy tryb (prędkość wiatraka), aby szybciej zwalczyć zanieczyszczenia.