Ewentualne wystąpienie Zjednoczonego Królestwa Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej z Unii Europejskiej bez umowy (tzw. twarde wyjście) będzie oznaczać, że już od 30 marca 2019 r. władze celne państw członkowskich UE w procedurze eksportu i importu z Wielką Brytanią i Irlandią Północną będą stosować takie przepisy, jakie obecnie stosują wobec krajów trzecich, tj. krajów nie będących członkami UE.

Spowoduje to konieczność dopełniania przez przedsiębiorców standardowych formalności celnych: składania zgłoszeń i deklaracji celnych oraz płacenia należności celnych i podatkowych (VAT i akcyza).
Podmioty, które aktualnie nie dokonują obrotu towarowego z krajami spoza UE, będą zobowiązane do zarejestrowania się w usłudze e-Klient na Platformie Usług Elektronicznych Skarbowo-Celnych (PUESC).
Brexit stworzy nową sytuację prawną w porównaniu z obecną, kiedy nie obowiązują formalności celne w handlu towarami unijnymi pomiędzy Zjednoczonym Królestwem Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej, a pozostałymi krajami członkowskimi Unii Europejskiej.

Dla przedsiębiorców oznaczać to będzie konieczność dopełnienia standardowych formalności celnych w przypadku wywozu lub przywozu towarów w handlu pomiędzy Polską a Zjednoczonym Królestwem Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej. Przedsiębiorcy powinni przygotować się do stosowania operacji celnych, adekwatnych do kierunku handlu (przywóz/wywóz/tranzyt).

W przywozie, po wyjściu Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej z Unii Europejskiej będzie to w szczególności oznaczało konieczność elektronicznego składania danych bezpieczeństwa, tj. przywozowych deklaracji skróconych dla celów analizy ryzyka (system AIS/ICS) oraz dokonywania importowych zgłoszeń celnych, skutkujących objęciem towarów właściwą procedurą celną (system AIS/IMPORT).

W wywozie, towary unijne wywożone z Polski do Zjednoczonego Królestwa muszą zostać zgłoszone do procedury wywozu. Zgłoszenie wywozowe składa się w formie elektronicznej do systemu AES/ECS2. Potwierdzeniem zakończenia procedury wywozu jest komunikat elektroniczny IE599 podpisany przez urząd wywozu, stanowiący także dowód dla organu podatkowego w zakresie zastosowania 0% stawki VAT.

W tranzycie, co do zasady towary powinny się przemieścić z/do Zjednoczonego Królestwa Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej do/z Polski w ramach procedury tranzytu. Od przedsiębiorcy zależeć będzie wybór jednej z dwóch możliwych procedur: wspólnej procedury tranzytowej w systemie NCTS (w Polsce pod nazwą NCTS2) lub procedury TIR. W przypadku wspólnej procedury tranzytowej zabezpieczenie tranzytowe powinno obejmować obszar Zjednoczonego Królestwa. Należy pamiętać o prawidłowym zakończeniu operacji tranzytowej w urzędzie celnym przeznaczenia, gdyż w przeciwnym przypadku może dojść do sytuacji poboru długu celnego z tytułu nieprawidłowości.

Podstawowymi warunkami umożliwiającymi podmiotom dopełnianie wymaganych formalności w obszarze związanym ze składaniem deklaracji i zgłoszeń celnych jest:

posiadanie aplikacji umożliwiających przesłanie elektronicznych komunikatów do systemu IT, zbudowanych zgodnie ze specyfikacjami technicznymi dla przedsiębiorców udostępnionymi na Platformie Usług Elektronicznych Skarbowo – Celnych (link otwiera nowe okno w innym serwisie) w części SISC,
dopełnienie formalności związanych z usługą e-Klient (link otwiera nowe okno w innym serwisie), w tym uzyskanie przez podmiot numeru EORI,
dysponowanie przez osobę fizyczną, która w imieniu podmiotu będzie przesyłała komunikaty do systemu IT, narzędziem do ich elektronicznego podpisywania.
W celu zapewnienia prawidłowości formalności związanych z dokonywaniem deklaracji/zgłoszeń celnych istnieje możliwość skontaktowania się z profesjonalnym reprezentantem działającym na rynku usług.

Materiały informacyjne i wsparcie dla podatników

W Portalu podatkowym Ministerstwa Finansów utworzony został dział tematyczny Brexit: sprawy celne (link otwiera nowe okno w innym serwisie)

Przedsiębiorcy znajdą tam materiały o obrocie towarowym z krajami trzecimi i obowiązującymi w tym zakresie regulacjami prawnymi:

Informację na temat formalności celnych, jakie będą obowiązywać po 29 marca 2019 r. w przypadku bezumownego wyjścia Wielkiej Brytanii z Unii Europejskiej (plik pdf 888 kB),
Informację o formalnościach celnych, których należy dokonać w odniesieniu do towarów, po wyjściu Wielkiej Brytanii z Unii Europejskiej (plik pdf 1100 kB).
W dziale „Brexit" znajduje się również link do strony Komisji Europejskiej, Dyrekcji Generalnej ds. Podatków i Unii Celnej, gdzie dostępne są dodatkowe informacje na temat konsekwencji wyjścia Zjednoczonego Królestwa z Unii Europejskiej.

Informacje o zmianach spowodowanych wyjściem Zjednoczonego Królestwa Wielkiej Brytanii i Irlandii Płn. z UE można również uzyskać w Krajowej Informacji Skarbowej (KIS), pod numerami telefonów:

22 330 03 30 (z telefonów komórkowych)
801 055 055 (z telefonów stacjonarnych)
+48 22 330 03 30 (z zagranicy)
Po połączeniu z numerem infolinii należy wybrać jako temat rozmowy nr 2 (informacje celne ), a następnie nr 1 (przepisy celne i Brexit).

Podatnicy dzwoniący w sprawach związanych z Brexitem są bezpośrednio kierowani do konsultantów zajmujących się tą tematyką.

***

25 listopada 2018 r. przywódcy UE-27 zatwierdzili uzgodniony przez obie strony tekst umowy o wyjściu Zjednoczonego Królestwa z Unii Europejskiej. Umowa przewiduje okres przejściowy, obejmujący m.in. zasadę „stand still" (utrzymanie stanu obecnego) w kontekście obrotu towarowego.

Uzgodniony okres przejściowy miałby trwać od dnia wyjścia Zjednoczonego Królestwa, tj. od końca dnia 29 marca 2019 r. do końca 2020 roku, z możliwością przedłużenia. W tym czasie zachowane zostaną dotychczasowe zasady obrotu towarowego (brak kontroli i ograniczeń).

Jeśli jednak umowa wyjścia nie uzyska akceptacji Parlamentu Zjednoczonego Królestwa oraz nie zostaną poczynione inne uzgodnienia pomiędzy Zjednoczonym Królestwem oraz UE w tym zakresie, realne jest tzw. „twarde wyjście" Zjednoczonego Królestwa, tj. wyjście bez umowy już z upływem dnia 29 marca 2019 r. 

IAS Olsztyn