Ministerstwo Klimatu i Środowiska informuje, że z powodu podejrzeń naruszenia regulaminu programu Czyste Powietrze, czasowo zawieszono część kotłów na pellet znajdujących się na Liście Zielonych Urządzeń i Materiałów (lista ZUM).

Decyzję tę podjął Instytut Ochrony Środowiska – Państwowy Instytut Badawczy (IOŚ-PIB) we współpracy z Narodowym Funduszem Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej, po zgłoszeniach, że niektóre kotły mogą umożliwiać montaż niedozwolonego elementu – tzw. rusztu awaryjnego. Tego typu rozwiązanie jest sprzeczne z zasadami programu Czyste Powietrze oraz regulaminem listy ZUM.

Zawieszenie obejmuje 31 pozycji z 2561 kotłów ujętych w wykazie urządzeń, na które można otrzymać dofinansowanie z NFOŚiGW.

Dalsze kroki

• Producenci mają możliwość złożenia uzupełnionej dokumentacji i dodatkowych wyjaśnień, co może skutkować przywróceniem urządzeń na listę.

• Proces ten prowadzony jest z zachowaniem zasad transparentności i równego traktowania wszystkich podmiotów.

• Lista ZUM będzie systematycznie aktualizowana w oparciu o wyniki niezależnej weryfikacji technicznej i środowiskowej.

Kontekst regulacyjny

Od 29 kwietnia 2025 r. obowiązuje zapis, że producent musi złożyć pisemne oświadczenie, iż jego kocioł nie posiada możliwości montażu rusztu awaryjnego. W najbliższej aktualizacji regulaminu zostaną wprowadzone kolejne mechanizmy zabezpieczające:

• brak możliwości instalacji rusztu awaryjnego będzie musiał zostać potwierdzony przez niezależne, akredytowane laboratorium;

• w przypadku ujawnienia nieprawdziwych oświadczeń, wszystkie urządzenia danego producenta zostaną wykluczone z listy ZUM na minimum 2 lata.

Dlaczego to ważne?

Stosowanie rusztu awaryjnego w kotłach na pellet umożliwia spalanie paliw nieprzeznaczonych do tego typu urządzeń. Skutkuje to:

• znacznym wzrostem emisji pyłów i zanieczyszczeń,

• podważeniem celów ekologicznych programu Czyste Powietrze,

• wprowadzaniem konsumentów w błąd, ponieważ kotły reklamowane jako ekologiczne mogą działać jak tradycyjne „kopciuchy”.

Ministerstwo podkreśla, że Lista ZUM pozostaje kluczowym narzędziem realizacji programu Czyste Powietrze i będzie stale weryfikowana, aby zapewnić najwyższe standardy ochrony środowiska i zdrowia obywateli.