Prawo podatkowe to dla większości osób zbiór nie do końca zrozumiałych zapisów. Rozszyfrowanie wielu z nich okazuje się kłopotliwe, a śledzenie bieżących zmian wymaga niemalże dodatkowego etatu. Jak wiadomo nieznajomość prawa może zaszkodzić, dlatego skorzystanie z fachowego doradztwa podatkowego może być rozwiązaniem, które warto wziąć pod uwagę, zwłaszcza w kontekście przedsiębiorstw. Im bardziej skomplikowana jest struktura, czy działalność firmy, tym więcej regulacji podatkowych może mieć zastosowanie, a skorzystanie z usług z zakresu doradztwa podatkowego może być potrzebne, np. w przypadku przedsiębiorstw prowadzących działalność na większą skalę lub firm zagranicznych prowadzących działalność w Polsce.

Pamiętajmy o tym, że kwestie podatkowe są ważnym elementem prowadzenia każdego biznesu. W corocznym rankingu Banku Światowego Doing Business 2020 oceniającym warunki prowadzenia biznesu Polska zajęła 40 miejsce na 190 państw. Natomiast w części badania oceniającego obciążenia podatkowe została sklasyfikowana dopiero na 77 miejscu (badanie dotyczyło 2018 roku). Jako najbardziej problematyczne zagadnienie w naszym kraju można wskazać kwestie związane z czasem jaki firmy w Polsce przeznaczają na rozliczenie podatków, zwłaszcza VATu. Patrząc z tej perspektywy osoby zarządzające spółką mają bardzo trudne zadanie koordynowania polityki i procesów podatkowych, by w jak najmniejszym stopniu odczuwać obowiązki podatkowe.

Czy warto zatem korzystać z doradztwa podatkowego? Co powinniśmy wziąć pod uwagę podejmując decyzję o skorzystaniu z tych usług?

Zalety doradztwa podatkowego

Niewątpliwą zaletą korzystania z profesjonalnego doradztwa podatkowego jest kompleksowe podejście i wachlarz usług często wykraczający poza tradycyjne rozumienie podatków. Inne są bowiem usługi kierowane do mniejszych przedsiębiorców, czy mikrofirm, gdzie pomocne są usługi polegające na prowadzeniu rachunkowości podatkowej czy zgodności z obowiązkami sprawozdawczymi z zakresu podatków, takimi jak choćby raportowanie JPK-VAT.

Z kolei duże przedsiębiorstwa, ze względu na skalę prowadzonej działalności, koncentrują się przede wszystkim na ocenie ryzyka podatkowego związanego z prowadzonymi transakcjami czy restrukturyzacjami, a także kwestią dostosowania do wciąż zmieniających się regulacji np. związanych z cenami transferowymi, czy podatkami międzynarodowymi. Duże firmy mogą więc być zainteresowane outsourcingiem kadrowo-płacowym, obsługą procesową, czy automatyzacją procesów podatkowych.

Oferta firm świadczących usługi doradztwa podatkowego nie jest też jednorodna - inne usługi będą oferować małe firmy rachunkowo-podatkowe, a inne duże, międzynarodowe firmy doradcze, posiadające biura rozsiane po całym świecie, mogące obsługiwać przedsiębiorstwa działające na wielu rynkach jak np. www.pwc.pl. To może być zwłaszcza istotne dla firm prowadzących działalność na rynkach zagranicznych, bowiem międzynarodowe firmy doradcze mają dostęp do wiedzy eksperckiej w każdym kraju, w którym posiadają oddziały, co oznacza, że są w stanie pomagać swoim klientom przy uwzględnieniu lokalnej specyfiki każdego z rynków, na którym działa przedsiębiorstwo.

Wady doradztwa podatkowego

Na drugiej szali postawić należy wady korzystania z doradztwa podatkowego. Najważniejsze z nich to koszt skorzystania z usługi oraz wprowadzenie osób z zewnątrz do środka firmy i udostępnienie im wglądu do najważniejszych dla niej dokumentów. Jeśli chodzi o koszty, to cena usług doradztwa podatkowego będzie się różniła w zależności od złożoności czy skalowalności projektu, jego zasięgu międzynarodowego, a także godzin roboczych poświęconych na jego realizację. Oczywiście tutaj należy wykonać analizę opłacalności, czy w dłuższej perspektywie bardziej optymalne jest doraźne korzystanie z usług firmy zewnętrznej, czy zaangażowanie dodatkowych etatów na umowę o pracę do obsługi bieżących zagadnień podatkowych, bądź stałe podnoszenie kompetencji zatrudnionych pracowników. Warto jednak przy tym zaznaczyć, że w niektórych przypadkach nawet wykorzystanie własnych zasobów może okazać się niewystarczające, zwłaszcza w sytuacji gdy podejmowane są kluczowe operacje dotyczące przyszłości firmy (np. fuzje czy przejęcia innego podmiotu, restrukturyzacja firmy, rozpoczynanie działalności zagranicznej), gdzie o sukcesie całego przedsięwzięcia mogą decydować kwestie podatkowe, a firma nie ma wcześniejszego doświadczenia w tym zakresie. W takim przypadku zewnętrzny doradca może okazać się niezbędny do oceny skutków całego przedsięwzięcia.

Obawę przedsiębiorców budzi również wprowadzanie osób z zewnątrz do prowadzenia dokumentacji firmy, czy możliwość wglądu w informacje wrażliwe. Tutaj należy zdać się na etykę doradców podatkowych, którzy muszą zapewnić poufność informacji klientów, a także na pozycję i opinię rynkową doradców, na którą często sami doradcy pracują latami.

Popularne usługi z zakresu doradztwa podatkowego

Outsourcing księgowy

Usługa outsourcingu polega na przekazaniu podmiotowi zewnętrznemu części zadań przedsiębiorstwa. Firmy bardzo często decydują się na outsourcing księgowy, który sprowadza się do kompleksowego prowadzenia ksiąg rachunkowych. To bardzo wygodne rozwiązanie pozwalające na uwolnienie czasu, który można przekierować na działania strategiczne. Usługa outsourcingu może w niektórych przypadkach pozwolić na oszczędności. Zlecenie prowadzenia księgowości w małych i średnich firmach zewnętrznemu podmiotowi jest znacznie tańsze aniżeli budowa działu księgowego wewnętrznie. Na uwadze należy mieć także fakt, że wiele dokumentów podatkowych musi być archiwizowanych, co oznacza, że niezbędna jest przestrzeń służąca za archiwum. Decydując się na outsourcing księgowy także i tę kwestię możemy pominąć.

Warto także pamiętać o przytoczonym już w artykule badaniu, które pokazuje, że pomimo iż obciążenia podatkowe w Polsce na tle krajów z regionu nie odbiegają znacząco od średniej, o tyle czas jaki przedsiębiorstwo musi poświęcić na rozliczenia podatkowe i zgodność z przepisami jest znaczący. Outsourcing prostych procesów podatkowo-księgowych pozwala więc firmom na bardziej efektywne wykorzystanie istniejących w firmie zasobów w działach finansowych i podatkowych.

Outsourcing księgowo-płacowy obejmuje m.in.

• prowadzenie ksiąg rachunkowych i rozliczeń podatkowych,
• usługi powiązane z funkcjonowaniem administracji kadrowej,
• przygotowanie list płac,
• raportowanie danych finansowych do zarządu firmy,
• przygotowanie sprawozdań i raportów dla Narodowego Banku Polskiego,
• ewidencję dokumentów księgowych.

Postępowania podatkowe

Osoby, które prowadzą firmę doskonale zdają sobie sprawę, jak szczegółowe są kontrole skarbowe i podatkowe. Warto przygotować na nie firmę w jak najbardziej dokładny sposób. Tym bardziej, że organy podatkowe są coraz lepiej przygotowane do przeprowadzanych kontroli, posiadają dostęp do międzynarodowych baz danych, czy danych podatkowych, przesyłanych przez przedsiębiorców w formie JPK czy nowego formularza TPR. Rozpoczynając kontrolę urzędnicy dysponują już wiedzą dotyczącą kontrolowanych procesów i bardzo rzadko typują przypadkowych podatników do kontroli.

Nierzadko podczas takich kontroli sprawdzony zostanie, chociażby sposób wynagradzania członków zarządu, otrzymywanie nieodpłatnych świadczeń, udokumentowanie usług niematerialnych czy posiadanie przez podatnika dokumentacji cen transferowych.

Podczas postępowania podatkowego pomocne może okazać się wsparcie specjalistów z zakresu prawa podatkowego. Sprowadza się ono przede wszystkim do identyfikowania potencjalnych obszarów ryzyk. Ogromne znaczenie ma również wsparcie przedsiębiorców w kontaktach z przedstawicielami organów kontrolnych.

Wsparcie całościowych procesów podatkowych

Zewnętrzny doradca podatkowy może wesprzeć przedsiębiorstwo w całościowym procesie podatkowym, zapewnia bowiem dostęp do specjalistycznej wiedzy. Co więcej fakt, że działa wewnątrz firmy sprawia, że korzysta z technologii i procedur opracowanych w ramach organizacji. To właśnie znajomość wewnętrznych procedur czy narzędzi pozwala odróżnić zewnętrznego doradcę podatkowego pełniącego także funkcję wewnątrz firmy od standardowego outsourcingu procesów podatkowych. Zrozumienie istoty działania przedsiębiorstwa pozwala na wsparcie całokształtu procesów podatkowych i wprowadzenie pożądanych zmian. Z drugiej strony, praca zewnętrznego doradcy podatkowego może polegać na wsparciu w unormowaniu, zorganizowaniu lub zoptymalizowaniu funkcji podatkowej danej organizacji.

Doradztwo podatkowe może przybierać wiele form, gdyż składa się na nie przynajmniej kilka, różnych usług. Skorzystanie z nich pomaga sprostać ciągłym zmianom i rosnącym wymaganiom fiskalnym.