Czy za 30 lat starówka stanie się ścisłym centrum Elbląga?
fot. elblag.net
Kameralne kino, targowisko, lofty, akademik dla studentów lub wydział uczelni wyższej na starówce, boiska, skatepark, centrum handlowe na Wyspie Spichrzów – to zaledwie część pomysłów architektów i urbanistów z Polski, Danii, Szwecji, Niemiec i Estonii na zagospodarowanie centrum Elbląga w roku 2040. Wszyscy przyjechali do Elbląga na trzydniową konferencję zorganizowaną przez Departament Architektury i Urbanistyki Urzędu Miejskiego.
Podzieleni na grupy uczestnicy konferencji, przygotowali cztery koncepcje rozwoju centrum Elbląga, za które uznano Stare Miasto.
Wśród silnych punktów starówki wymieniano: katedrę, rzekę, Galerię El, historyczne centrum, funkcję sypialnianą, piękne zielone przestrzenie, inwestycje drogowe poprawiające komunikację, formy przestrzenne oraz gościnność ludzi.
Z kolei za słabe strony Starego Miasta uznano brak w tym miejscu centrów administracyjnych, brak zieleni i placów zabaw przy rzece i zaburzony dostęp pieszych do wody oraz to, że mieszkańcy nie identyfikują starówki z prawdziwym centrum miasta. Za ogólne słabe punkty miasta uznano natomiast: rozproszone centra handlowe, zmniejszającą się populację, brak poczucia przynależności do miasta, problemy z pozyskaniem inwestorów oraz bliskość Trójmiasta (co może być jednocześnie zaletą).
Fachowcy wśród szans Elbląga upatrują jego rozbudowę do wewnątrz i nierozpraszanie zabudowy, rozwijanie miejsc lubianych przez mieszkańców, rozwój uczelni wyższych oraz angażowanie mieszkańców.
Najważniejszym punktem wszystkich koncepcji było stworzenie rekomendacji. Tych było mnóstwo. Wśród najciekawszych znalazło się zaangażowanie władz, które ułatwiłyby pojawianie się w okolicy Starego Miasta punktów handlowych i usługowych; być może zlokalizowanie tu akademika dla studentów, wydziału jakiejś uczelni - tak by przyciągnąć młodych ludzi. Zdaniem fachowców Bulwar mógłby stać się ważnym centrum aktywności. Tuż obok znajdują się Galeria El, Muzeum, instytucje kulturotwórcze, stworzenie więc centrum wokół rzeki jest istotne. Nabrzeże powinno zachęcać, by ludzie chcieli tu zostać (warto wykorzystać odpowiednie oświetlenie, ławki uliczne), by artyści chcieli tu przebywać, a swą twórczością zachęcać elblążan.
Kolejnym pomysłem było ulokowanie na starówce kameralnego kina, a także stworzenie targowiska, gdzie można by prezentować prace artystów. Dodatkowo budynki pofabryczne można zagospodarować na lofty. Atrakcją Elbląga mogłaby stać się również marina czynna przez cały rok.
Zaproponowano też aktywne wykorzystanie nabrzeża, np. poprzez zbudowanie promenady nad rzeką. Obiekty, które pojawią się nad samą rzeką powinny być ciekawe również z poziomu wody, np. dla tramwajów wodnych.
Jako istotny punkt starówki, uznano plac przed katedrą, który domaga się, by lepiej go wykorzystać. W tym miejscu zaproponowano m.in. działania kulturalne, edukacyjne, małą architekturę lub budynek użyteczności publicznej.
Architekci i urbaniści zasugerowali, aby odjeść od budynków odbudowywanych na zasadzie retrowersji i w przestrzeni Starego Miasta lokalizować budynki nowoczesne, które wejdą w dialog z już istniejącą architekturą. Szanując ideę retrowersji należy dopuścić architekturę nowoczesną.
Dla coraz większej ilości samochodów, uwzględniono pod rozwagę budowę parkingów podziemnych na Starym Mieście. Z uwagi na jej dużą wartość, część naziemna powinna być oddana przestrzeni publicznej.
Mówiono także o Wyspie Spichrzów, jako części Starego Miasta. Na niej bowiem warto byłoby pokusić się o akcent architektoniczny. Budynek zaprojektowany przez znanego architekta byłby symbolem miasta. Jedną z propozycji było także zorganizowanie konkursu na skalę międzynarodową na zagospodarowanie Wyspy Spichrzów. W tej części miasta można zlokalizować centrum handlowe, które przyciągnie mieszkańców, a jednocześnie zmusi do przejścia przez Stare Miasto. Na Wyspie można również realizować bardziej otwarte formy skierowane do młodzieży - boiska, skatepark.
Miasto już w czasie konferencji zapowiedziało, że wkrótce ruszyć powinien przetarg na zagospodarowanie Wyspy Spichrzów. Prawdopodobnie będzie on otwarty także dla zagranicznych architektów i urbanistów.