Czy zwiedzaliście "Wawel północy"? Wkrótce znajdzie się na prestiżowej liście
Aktualnie Pomników Historii, czyli zabytków uznanych za najcenniejsze, jest w Polsce zaledwie 81. Ich liczba – z okazji 100. rocznicy odzyskania niepodległości – w niedługim czasie ma wzrosnąć do 100. W województwie warmińsko-mazurskim na prestiżowej liście pomników historii znajdowały się do tej pory zaledwie trzy obiekty. Niebawem dołączą do nich dwa kolejne: Zamek biskupów warmińskich w Lidzbarku Warmińskim oraz Bazylika Nawiedzenia Najświętszej Maryi Panny w Świętej Lipce.
Pomnik Historii stanowi jedną z pięciu form ochrony zabytków w Polsce, określonych w Ustawie z dbia 23 lipca 2003 r. o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami (w art. 7). Status pomnika historii ustanawiany jest w drodze rozporządzenia przez Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej. Otrzymują go zabytki o szczególnej wartości historycznej, naukowej i artystycznej, utrwalone w powszechnej świadomości i mające duże znaczenie dla dziedzictwa kulturalnego Polski.
Artykuł 15. cytowanej ustawy wskazuje, że:
Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej, na wniosek ministra właściwego do spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego, w drodze rozporządzenia, może uznać za pomnik historii zabytek nieruchomy wpisany do rejestru lub park kulturowy o szczególnej wartości dla kultury, określając jego granice.
Lista pomników historii jest otwarta. Zawiera obiekty i obszary reprezentujące najwybitniejszą grupę zabytków, odzwierciedlającą bogactwo i różnorodność dziedzictwa kulturowego w Polsce. Do dziś to najwyższe wyróżnienie nadano 81 zabytkom. Z każdym rokiem, lista najcenniejszych obiektów sukcesywnie powiększa się.
Do tej pory na liście pomników historii w województwie warmińsko-mazurskim znajdowały się zaledwie trzy obiekty:
- zespół katedralny we Fromborku (od 16 września 1994 r.)
- pole bitwy pod Grunwaldem (od 4 października 2010 r.)
- Kanał Elbląski (od 28 stycznia 2011 r.)
Niedługo dołączą do listy dwa kolejne: Zamek biskupów warmińskich w Lidzbarku Warmińskim oraz Bazylika Nawiedzenia Najświętszej Maryi Panny w Świętej Lipce.
Uroczystość wręczenia tytułów odbędzie sie w piątek 20 kwietnia. Rozpocznie się ona o godz. 12.00 w Pałacu Prezydenckim w Warszawie.
Zamek biskupów warmińskich w Lidzbarku Warmińskim jest położony ok. 94 km od Elbląga (odległość drogowa). Warto odwiedzić to miejsce. Warownia ta nalezy do najcenniejszych zabytków architektury gotyckiej w Polsce. Warto pamiętać, ze nie została wybudowana przez Krzyżaków. Prace budowlane rozpoczęto w 1350 roku – zaledwie rok po przeniesieniu z Ornety (niem. Wormditt) do Lidzbarka Warmińskiego (niem. Heilsberg) siedziby biskupów warmińskich. Zakończyły się one ok. 1401 r. Budynek wzniesiono na planie czworoboku o wymiarach 48,5x48,5 m. Dziedziniec zamku ze względu na krużganki przypomina dziedziniec Zamku Królewskiego na Wawelu. Z tego tez powodu zaek w Lidzbarku Warmińskim jest czasem określany "Wawelem północy". Zamek jest udostepniony dla zwiedzjących – stanowi siedzibę Muzeum Warmińskiego, które jest oddziałem Muzeum Warmii i Mazur w Olsztynie.
