Czym jest system Elixir i co warto o nim wiedzieć?
Z pewnością nieraz zastanawiałeś się czy zlecony przez Ciebie przelew bankowy trafi na czas do odbiorcy. Czy zdążysz w terminie opłacić przypadającą ratę kredytu lub rachunki za energię. W takich sytuacjach dużą rolę odgrywają sesje bankowe Elixir, dzięki którym możliwa jest wymiana informacji oraz komunikatów rozliczeniowych pomiędzy jego uczestnikami. W dalszej części tego artykułu wyjaśniamy czym dokładnie jest system Elixir i jaką rolę odgrywa dla przeciętnego klienta banku.
System Elixir - co to takiego?
Elixir to elektroniczny system rozliczeń międzybankowych, który opiera się na teletransmisji danych. Celem jego stworzenia była wymiana informacji pomiędzy bankami na temat zleceń płatniczych. Elixir został opracowany w 1994 roku przez Krajową Izbę Rozliczeniową, która odpowiada za nadzór i dokonywanie rozliczeń pieniężnych. Poprzednikiem systemu Elixir był SYBIR, którego działanie opierało się o dokumenty papierowe. Były one odpowiednio sortowane, a następnie zgodnie z harmonogramem rozwożone pomiędzy poszczególnymi oddziałami instytucji finansowych.
System Elixir zajmuje się obsługą następujących komunikatów płatniczych:
- polecenia przelewu,
- polecenia zapłaty,
- wpłaty gotówkowe,
- czeki,
- komunikaty do obsługi płatności podatkowych,
- komunikaty do obsługi składek ZUS,
- Gospodarcze Obciążenia Bezpośrednie.
Na czym polega działanie systemu Elixir?
Najważniejszym elementem systemu Elixir są jego sesje, czyli procesy mające na celu przetworzenie zleceń płatniczych. Działają one w oparciu o ustalenie zobowiązań i należności banków, które w nim uczestniczą. Sesje Elixir odbywają się w dni robocze, trzy razy dziennie o stałych porach, poza sobotami i niedzielami, a także dniami świątecznymi, które wypadają w dni robocze. Przetwarzanie zleceń płatniczych kończy się rozrachunkiem w Narodowym Banku Polskim.
Informacje odnośnie zleceń płatniczych z poszczególnych instytucji pobierane są zgodnie z harmonogramem w określonych godzinach sesji rozrachunkowej. Jeśli, więc zlecimy przelew o niewłaściwej godzinie, pieniądze na koncie docelowym mogą pojawić się dopiero nazajutrz lub nawet za kilka dni. Chcąc uniknąć opóźnień przelewów na inne konta bankowe, warto zapoznać się z harmonogramem sesji Elixir. Dokładne godziny trwania sesji rozrachunkowych ustalane są przez Krajową Izbę Rozliczeniową.
Kiedy dotrze przelew?
System Elixir bazuje na tzw. sesjach wychodzących i przychodzących, których godziny różnią się między sobą w poszczególnych bankach. Dokładny czas zaksięgowania pieniędzy na rachunku docelowym uzależniony jest od pory zlecenia przelewu oraz godziny sesji w bankach nadawcy i odbiorcy. Minimalny czas rozliczenia przelewu międzybankowego trwa około dwóch godzin. Więcej informacji na temat godzin sesji Elixir Krajowej Izby Rozliczeniowej oraz wychodzących i przychodzących w wybranych bankach w Polsce znajdziesz pod adresem www.
Sesje rozliczeniowe Narodowego Banku Polskiego:
- poranna sesja rozrachunkowa w godzinach 10:30 – 11:00,
- popołudniowa sesja rozrachunkowa w godzinach 14:30 – 15:00,
- wieczorna sesja rozrachunkowa w godzinach 17:00 – 17:30.
Krajowa Izba Rozliczeniowa udostępnia bankom działającym w Polsce i ich klientom także dwa inne systemy - Express Elixir, który umożliwia realizowanie przelewów ekspresowych, a także EuroELIXIR, za pośrednictwem którego płatności rozliczane są we wspólnej walucie unijnej. Przelew Express Elixir możemy zlecić przez 24 godziny na dobę, 7 dni w tygodniu, także w weekendy i święta. Z kolei przelew Euro Elixir dostarczany jest odbiorcy w dniu zlecenia operacji lub w najpóźniej do końca następnego dnia roboczego po złożeniu dyspozycji przelewu. Dla wspomnianych systemów banki komercyjne doliczaja dodatkową opłatę, jednak nie jest to obligatoryjne. To konkretny bank komercyjny decyduje o tym czy pobiera opłatę i ile będzie wynosić.