Eksperci biją na alarm: w Polsce już co czwarte dziecko ma nadmierną masę ciała . Wieloletnie badania pokazują zależność liniową między wagą a spożywaniem cukrów prostych. Sprawdź, dlaczego warto zadbać o jadłospis dziecka i wyeliminować z niego nadmiar cukru.

Rodzaje cukru

Choć powszechnie wiadomo, że dzieci potrzebują cukru, by się rozwijać, na początku warto rozgraniczyć jego rodzaj i pochodzenie. Wyróżniamy:

• cukry proste (np. glukoza czy fruktoza) – występują w owocach, miodzie czy niektórych warzywach (w burakach, dyni, kukurydzy), a także w pieczywie; to proste źródło energii, którego nadmiar może być szkodliwy dla zdrowia – powodować schorzenia jelit, biegunki i problemy skórne;
• cukry złożone (np. laktoza czy błonnik) – niezbędne do prawidłowego rozwoju dziecka; znajdują się w niesłodzonym nabiale (w twarogu, jogurcie naturalnym), w ciemnym pieczywie, pełnoziarnistych makaronach, w kaszach, warzywach;
• cukry dodane – dodawane do żywności substancje słodzące, które mogą prowadzić do zaburzeń gospodarki tłuszczowej i do nadwagi; występują w produktach takich jak słodycze, słodkie napoje, herbatki, serki czy jogurty.

Czy możliwe jest wyeliminowanie cukru z diety?

Całkowita eliminacja węglowodanów z jadłospisu jest nie tylko praktycznie niemożliwa, ale też niezdrowa. Dziecko potrzebuje energii, by rosnąć i mieć siłę, lecz powinna mieć ona zdrowe źródło – pochodzić z cukrów złożonych i, w ograniczonej ilości, z prostych (owoce). Z tego powodu zaleca się maksymalną redukcję cukrów dodanych i ograniczenie ich spożycia do 3 łyżeczek dziennie (15 g). Warto przy tym wiedzieć, że u dziecka norma cukru po jedzeniu nie powinna przekraczać 7,8 mmol/l (140 mg%). Regularne spożywanie słodyczy i żywności dosładzanej może sprawić, że poziom cukru we krwi będzie nieprawidłowy, wskutek czego masa dziecka będzie rosnąć.

Skutki nadmiaru cukru u dzieci

Spożycie dużej ilości cukrów prostych i dodanych powoduje u dzieci nadpobudliwość psychoruchową – nagły przypływ energii, który na dłuższą metę bardzo obciąża organizm. Wahania glukozy mogą działać niekorzystnie na układ nerwowy i prowadzić do nieprawidłowego rozwoju dzieci. Ponadto nadmiar cukru prowadzi bezpośrednio do otyłości, wystąpienia próchnicy, a także do zwiększenia podatności na infekcje. Niedorozwój bakterii probiotycznych w jelitach – za co odpowiada zwiększona podaż niezdrowych cukrów – zwiększa tę tendencję. Ponadto substancje te zmniejszają wchłanianie witamin i minerałów.

Jak zmniejszyć ilość cukru w diecie dziecka?

Zabieg ten tylko z pozoru jest trudny. W praktyce oznacza po prostu dokonywanie zdrowszych wyborów i szukanie alternatywy. Jak zatem to zrobić? Oto kilka zasad:

• Wybieraj wodę zamiast dosładzanych napojów.
• Samodzielne blenduj owoce na mus, nie kupuj „słoiczków”.
• Kupuj jogurt naturalny i dodawaj do niego orzechy i owoce.
• Nie używaj słodyczy jako nagrody.
• Buduj u dziecka dobre nawyki żywieniowe już od najmłodszych lat.