Od 2018 roku wnioski o przyznanie płatności bezpośrednich oraz płatności obszarowych z Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014 – 2020 będzie można składać tylko w formie elektronicznej (za pośrednictwem aplikacji e-wniosek).

Zmiana w tym zakresie wynika z nałożonego na państwa członkowskie rozporządzenia wykonawczego Komisji Europejskiej, które wymaga, aby od 2018 roku wszystkie wnioski o przyznanie pomocy w ramach systemów pomocy obszarowej oraz wnioski o płatność w ramach środków wsparcia obszarowego były składane na elektroniczym formularzu. Rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy o płatnościach w ramach wsparcia bezpośredniego oraz niektórych innych ustaw, kóry wprowadza nowe rozwiązania prawne w tym zakresie, w dniu 3 stycznia 2018 roku został skierowany do I czytania w komisjach sejmowych.

Co to oznacza w praktyce? W 2018 roku niemal każdy rolnik będzie musiał wypełnić wniosek do Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa za pośrednictwem Internetu. Mając na uwadze, że w ubiegłym roku wnioski o dopłaty bezpośrednie drogą elektroniczną wypełniło niewiele ponad 11 tys. rolników, czyli niespełna 1% wszystkich gospodarzy, czeka nas przełomowa zmiana.

W artykule 7 projektu ustawy zaproponowano utrzymanie do 2020 r. dotychczasowego rozwiązania, tj. przesyłania rolnikom, którzy złożyli w poprzednim roku wniosek o przyznanie płatności, częściowo wypełnionych wniosków w formie papierowej wraz z materiałami graficznymi oraz pouczenia o możliwości i trybie żądania doręczenia decyzji w sprawie o przyznanie płatności, celem stopniowego przygotowywania rolników do składania wniosków o przyznanie płatności w formie elektronicznej.

Warto dodać, że biura powiatowe Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa są zobowiązane do zapewnia rolnikowi pomocy technicznej w wypełnieniu e-wniosku. Co więcej aplikacja e-wniosek udostępniana przez ARiMR-u już podczas wypełniania wniosku będzie podpowiadać w jaki sposób wypełnić poszczególne pola oraz jakie dokumenty należy dołączyć do wniosku. 

Ponadto w artykule 4. projektu ustawy zaproponowano wprowadzenie przepisu przejściowego, zgodnie z którym w 2018 r. – zamiast wniosku o przyznanie płatności – rolnik będzie mógł złożyć oświadczenie,w którym potwierdzi brak zmian w porównaniu do wniosku z roku poprzedniego. Złożenie takiego oświadczenia będzie oznaczało wnioskowanie o te same płatności, co w roku poprzednim. Rolnicy bedą mogli składać oświadczenia w terminie od dnia 15 lutego do dnia 14 marca (czyli w miesięcznym okresie poprzedzającym podstawowy okres składania wniosków o przyznanie płatności), na formularzu opracowanym i udostepnionym przez ARiMR.

Jak wskazuje się w uzasadnieniu do projektu ustawy:

Wprowadzenie w 2018 r. oświadczeń zastepujących wnioski to rozwiązanie upraszczające procedurę wnioskowania o płatności. Mogą z niej skorzystać rolnicy, w gospodarstwach których nie nastąpiły żadne zmiany, które miałyby wpływ na treść składanego wniosku. Jednocześnie rozwiązanie to upraszcza i przyspiesza proces obsługi wniosków przez ZRiMR. Wcześniejszy – w porównaniu do terminu składania wniosków – termin składania oświadczeń daje bowiem ARiMR możliwość wcześniejszego opracowywania spraw wszczętych złożeniem oświadczenia. Ponadto dzięki temu uproszczonemu trybowi wnioskowania o przyznanie płatności, wniosek ma od razu wersję elektroniczną (jest to de facto wniosek z roku poprzedniego – już wprowadzony do systemu informatycznego ARiMR.

Płatności bezpośrednie przyznawane są co roku tym, którzy prowadzą działalność rolniczą co najmnie na 1 ha użytków rolnych i utrzymują go w dobrej kulturze rolnej. Co roku o przyznanie płatności obszarowych ubiega się w Polsce około 1,4 miliona rolników.