Kolekcja militariów Muzeum Zamkowego w Malborku powiększyła się o dwa cenne zabytki:  szyszak husarski z przełomu XVII i XVIII wieku oraz napierśnik oficera gwardii polsko-saskiej z lat około 1725–1730. Ich prezentacja planowana jest na 5 września. 

Muzeum Zamkowe w Malborku zakupiłodwa cenne zabytki:  szyszak husarski z przełomu XVII i XVIII wieku oraz napierśnik oficera gwardii polsko-saskiej z lat około 1725–1730. Było to możliwe dzięki  dofinansowaniu Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Uroczystość prezentacji zabytków planowana jest na 5 września. 

Eksponaty są wyjątkowe ze względu na:

stan zachowania, bogata ornamentyka, staranność wykonania elementów dekoracyjnych: aplikacji, rozet, maszkaronów W polskich zbiorach muzealnych zachowało się niewiele podobnych szyszaków i napierśników, dlatego pojawienie się takich zabytków na rynku antykwarycznym stanowiło olbrzymią szansę uzupełnienia malborskich, muzealnych zbiorów

- wyjaśnia Iwona Orszulak z Działu Promocji Muzeum Zamkowego w Malborku. 

Oto informacje o zabytkach, otrzymane od pracowników malborskiego muzeum:

Szyszak husarski z przełomu XVII i XVIII wieku
Szyszak ten jest elementem ochronnym, typowym dla uzbrojenia husarskiego z XVII i początku XVIII wieku. Jego ozdobą jest aplika (plakieta) wykonana ze złoconego mosiądzu z cyfrą królewską (monogram) króla Augusta II Mocnego (AR), która przykuwa uwagę swoją okazałą wielkością. Policzki hełmu również zdobią apliki, ale z wyobrażeniami głów maszkaronów oraz jedną, większą, ośmiopłatkową i szeregiem mniejszych, sześciopłatkowych rozetek. Hełm wieńczy wysklepiona kopułka ze sterczynką wykonana z mosiężnej, złoconej blachy ozdobiona motywami roślinnymi w niskim reliefie. Z tyłu dzwonu zamocowano nakarczek, który składa się z pięciu folg z mosiężnymi, złoconymi rozetkami.
W części czołowej hełmu zamocowana jest złocona, fantazyjnie wycięta plakieta. W jej centrum widzimy owalny medalion z monogramem wiązanym AR (Augustus Rex) na ośmioramiennej gwieździe pod koroną królewską. Gwiazda otoczona jest panopliami utworzonymi z armatnich luf z wyciorami i bez nich, sztandarów i trąbek sygnałowych ulokowanych tuż przy koronie oraz u podstawy kompozycji, w jednym rzędzie, naprzemiennie ustawionymi kotłami bojowymi, kulami i beczkami na proch. Plakieta wykonana jest niezwykle starannie, z dbałością o szczegóły.
Szyszak został wykonany metodą mieszaną kucia i odlewania ze stali i mosiądzu złoconego ogniowo. Poszczególne elementy połączono za pomocą nitów i rzemieni. Waga szyszaka wynosi 1,9 kg, jego wysokość – 31 cm, średnica dzwonu – od 20,5 do 22 cm, grubość blachy waha się od 1 do 1,5 mm.

Napierśnik oficera gwardii polsko-saskiej z lat około 1725–1730
Zapewne napierśnik należał do wysokiego rangą oficera polsko-saskiej gwardii królewskiej. Noszony był bez naplecznika, mocowany na plecach za pomocą rzemieni (szelek) przewleczonych wierzchem przez wąskie, wzdłużne otwory na wysokości ramion, które zaciśnięto na widocznych po bokach prostokątnych klamrach.
Napierśnik wykuto z jednej płyty. Jego cechą charakterystyczną jest dobrze widoczna ość (krawędź) biegnąca przez środek.
W centralnej części napierśnika znajduje się ażurowa aplika z pozłacanego brązu, z dobrze widoczną cyfrą Augusta II Mocnego (Augustus Rex) pod koroną królewską, flankowana przez mięsiste, wolutowo wywinięte liście akantu i wsparta na kształtnym fartuchu wyłożonym liściem oraz na dwóch kotłach. Po obu stronach królewskiego monogramu, podobnie jak na wcześniej omawianej aplikacji szyszaka, widzimy panoplia. Różnią się one bardziej wysmakowanym, jednocześnie starannym i drobiazgowym opracowaniem plastycznym poszczególnych elementów składowych, ale też skromną ich liczbą. Aplika stanowiła główną ozdobę napierśnika, będąc jednocześnie świadectwem zaszczytnej, wysokiej rangi oficera. Innymi dekoracjami, które zwracają uwagę są mosiężne, dekoracyjne nity o główkach w kształcie rozetek, które w liczbie 34, zostały równomiernie rozmieszczone wzdłuż opach, szyi i baskiny (wywinięta na zewnątrz dolna część kirysu).
Napierśnik został wykonany ze stali, a ozdoby z mosiądzu złoconego ogniowo. Wszystkie elementy wykonano metodą mieszaną kucia i odlewania, a apliki przymocowano nitami. Waga napierśnika wynosi 5,6 kg, jego wysokość – 48 cm, szerokość – 35 cm, a grubość blachy waha się od 2 do 6,5 mm.

Jak się dowiedzieliśmy napierśnik i szyszak noszone były przez oficerów-gwardzistów królewskich, którzy towarzyszyli polskim królom elekcyjnym Augustowi II (1697-1733) i Augustowi III (1736-1763) z saskiej dynastii Wettynów w ich podróżach. Nie jest wykluczone, że w czasie jednego z królewskich pobytów na zamku w Malborku, władcom towarzyszył oficer noszący podobny bądź identyczny napierśnik i szyszak.

Do 1945 roku malborskie militaria tworzyły jedną z najbardziej znaczących, europejskich kolekcji. Niestety, na skutek wojny przepadły niemal w całości. W 1961 roku Muzeum Zamkowe w Malborku od nowa podjęło się trudnej pracy gromadzenia zabytkowych okazów historycznego uzbrojenia, które obecnie tworzą pokaźny zbiór. W kolekcji militariów Muzeum znajduje się ponad tysiąc obiektów, z których prawie osiemset jest aktualnie prezentowanych na dwóch wystawach: „Zbrojownia malborska. Oręż europejski” oraz „Orient – uzbrojenie perskie, indoperskie i tureckie”.

Prezentowane zabytki zostały zakupione przez Muzeum Zamkowe w Malborku dzięki dofinansowaniu Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego: 

w ramach Programu Kolekcje Muzealne na rok 2018. Celem programu jest wspieranie działalności muzeów poprzez tworzenie oraz systematyczne wzbogacanie zbiorów i kolekcji o randze narodowej i regionalnej

- wyjaśnia Iwona Orszulak z Działu Promocji Muzeum Zamkowego w Malborku.