Europejski Tydzień Autyzmu obchodzony jest co roku w pierwszych dniach grudnia. W tym dniu w szczególności konieczne informowanie społeczeństwa i przypominanie o jednym z najpoważniejszych problemów zdrowotnych na świecie jakim jest AUTYM.

Podnoszenie świadomości społecznej na temat tego zaburzenia, jego przyczynach, objawach, możliwościach leczenia. Informowanie o dostępności edukacji i pomocy psychologiczno – medycznej dla dzieci dotkniętych autyzmem.

Autyzm jest zaburzeniem rozwojowym trwającym całe życie, które najczęściej ujawnia się w ciągu pierwszych trzech lat życia jako rezultat zaburzenia neurologicznego, które oddziałuje na funkcje pracy mózgu. Autyzm jest trzecim najczęściej spotykanym zburzeniem rozwojowym. Mimo postępów w diagnozowaniu tego zaburzenia jego etiologia pozostaje nieustalona. Dochody, stopa życiowa, czy wykształcenie rodziny nie mają żadnego wpływu na występowanie autyzmu. „Ocenia się, że autyzm występuje u około 2 do 6 na 1000 osób, przy czym jest cztery razy częstszy u chłopców niż dziewczynek.

Szacuje się, że w Polsce problem autyzmu dotyczy około 10 000 dzieci i młodzieży. Autyzm ma wpływ na rozwój mózgu w sferach rozumowania, kontaktów społecznych i porozumiewania się. Dzieci z autyzmem często zachowują się dziwnie, sprawiają wrażenie niegrzecznych i nie reagują na upomnienia. Mają trudności ze zrozumieniem języka i nie potrafią przewidzieć konsekwencji swoich zachowań. U niektórych dzieci zaburzenie jest widoczne od chwili urodzenia, w innych przypadkach rozwój dziecka przebiega prawidłowo do około 2 roku życia, po czym następuje regres.

Autyzm nie jest już wstydliwą chorobą, o której boimy się mówić. Nie jest też chorobą uniemożliwiającą normalne przyszłe życie dziecka. Odpowiednio wcześnie zdiagnozowany autyzm i dobrze dobrana terapia dziecka autystycznego może doprowadzić do niemal całkowitego zaniku objawów autyzmu. Diagnozę w kierunku autyzmu stawia zespół specjalistów złożony z lekarza psychiatry, psychologa i pedagoga. Wczesna diagnoza wymaga także współudziału rodziców, gdyż to oni mają szansę obserwować dziecko przez całą dobę oraz w różnorodnych sytuacjach.

Co powinno niepokoić w zachowaniu dziecka?

W przypadku małych dzieci z autyzmem (przed trzecim rokiem życia) najbardziej charakterystyczne są zaburzenia w rozwoju społecznym, komunikowaniu się, odbiorze i przetwarzaniu informacji sensorycznych. Sygnałem ostrzegającym o autyzmie może być brak reakcji dziecka na własne imię. Problem ten najczęściej zauważają rodzice, ponieważ przyczynia się on do trudności w kontakcie z dzieckiem.

Przykłady zachowań, które mogą być sygnałem ostrzegawczym dla rodziców/ opiekunów dzieci:

Relacje społeczne:

-         jako niemowlę dziecko nie domaga się tego, by być branym na ręce i przytulanym,

-         woli spędzać czas samotnie i nie dzieli się z innymi swoimi zainteresowaniami, np. przynosząc zabawkę, -         unika kontaktu wzrokowego, nie uśmiecha się,

-         nie bawi się w znane zabawy np. „a kuku”,

-         nie dąży do kontaktu z innymi dziećmi. Komunikowanie się:

-         nie potrafi spontanicznie wskazywać przedmiotów, osób,

-         nie potrafi wykonywać gestów o znaczeniu komunikacyjnym tj. machanie ręką, potakiwanie głową,

-         nie gaworzy lub gaworzy bardzo mało,

-         nie podąża spojrzeniem za obiektami, na które patrzą inni,

-         nie wokalizuje w celu porozumiewania się,

-         nie reaguje na swoje imię,

-         nie wypowiada pojedynczych słów w wieku 16 miesięcy np. mama,

-         nie łączy słów w proste, dwuwyrazowe zdania w wieku dwóch lat np. mama daj,

-         mowa rozwija się wolno, z opóźnieniem lub też nie pojawia się w ogóle,

-         powtarza wielokrotnie wybrane słowa, frazy, teksty reklam,

-         mówi o sobie jak o kimś obcym np. chcesz pić,

-         jeśli mówi, to tylko na interesujące dla siebie tematy,

Reakcje na bodźce sensoryczne:

-         może być niezwykle wrażliwe lub bardzo mało wrażliwe na bodźce wzrokowe, dźwięki, dotyk, zapach lub smak,

-         może mieć obniżoną lub podwyższoną wrażliwość na ból,

-         nie może znieść hałasu, głośnego otoczenia, a czasami sprawia wrażenie, że normalne natężenie dźwięku sprawia mu ból (dziecko zatyka uszy),

-         często domaga się zakładania ubrań z określonego materiału,

-         dziecko może przejawiać duży niepokój bez widocznej przyczyny i trudno je uspokoić,

-         może sprawiać wrażenie, jakby nie słyszało lub nie rozumiało prostych poleceń - nie reaguje na nie.

Zabawa:

-         nie potrafi bawić się w „udawanie”,

-         nie potrafi naśladować działania innych osób,

-         preferuje samotne zabawy polegające na uporczywym powtarzaniu tych samych czynności, na przykład kręceniu przedmiotami,

-         wykorzystuje zabawki w nietypowy sposób,

Problemy w zachowaniu:

-         nie lubi zmian, przejawia silną potrzebę niezmienności otoczenia,

-         często płacze,

-         zainteresowania dziecka są ograniczone i uporczywe (domaga ciągłego uruchamiania pralki albo odkurzacza, itd.),

-         może być nadmiernie aktywne lub całkowicie bierne.

-         je tylko niektóre pokarmy

Nie wszystkie wymienione wyżej zachowania muszą występować u dziecka, aby autyzm został u niego rozpoznany. Ważne jest też to, że występowanie pojedynczych problemów nie musi wskazywać na autyzm.

Im więcej spośród wymienionych zachowań można zaobserwować u dziecka, tym większe jest ryzyko zaburzeń w jego rozwoju.

W Specjalnym Ośrodku Szkolno – Wychowawczym Nr 2 w Elblągu przy ul. Polnej 8A, który specjalizuje się w diagnozie, terapii i edukacji dzieci z autyzmem w każdą środę odbywają się bezpłatne konsultacje dla osób zaniepokojonych rozwojem dziecka. Podczas spotkań można dowiedzieć się m.in. jakie cechy i zachowania powinny zaniepokoić opiekunów małych dzieci, gdzie i w jaki sposób można uzyskać diagnozę, jaki rodzaj terapii będzie najlepiej wspierał rozwój dziecka. Zapraszamy. Środowe konsultacje po wcześniejszym uzgodnieniu telefonicznym 55625 84 01. Rodzicu nie zwlekaj twoje dziecko samo nie wyrośnie z problemów!

Przedszkola w SOSW Nr 2