W czasach PRL-u w całej Polsce najbardziej widowiskowe były przemarsze pierwszomajowe. Był to dzień wolny od pracy, a obecność na pochodzie była obowiązkowa. Manifestacjom towarzyszyła bogata oprawa propagandowa. Prezentowały się wszystkie zakłady pracy, szkoły i harcerze. Całemu pochodowi towarzyszyły głośne hasła polityczne i pokazy artystyczne, tworząc barwny korowód. Dziś przypomnimy, jak wyglądał 1 maja w Elblągu w czasach PRL-u.

Elbląg, rok 1969

Jest godzina 10. Trybuna honorowa zapełnia się przedstawicielami władz partyjnych, miejskich i powiatowych oraz zaproszonymi gośćmi. Orkiestra gra „Międzynarodówkę”, krótkie przemówienie tow. Władysława Skowrona. Rozpoczyna się pochód. Ulicą Hetmańską rusza wielotysięczna manifestacja. Otwierają go harcerze z pocztem sztandarowym Elbląskiego Hufca ZHP i olbrzymi transparent: Polsce Ludowej nasze myśli, serca, czyny. Za harcerzami idą dziewczęta i chłopcy z elbląskich szkół. Idą uśmiechnięci, pogodni, radośni. Potem idą sportowcy Olimpii, wykonujący akrobacje sportowe. W dali wyłaniają się olbrzymie litery tworzące napis ZAMECH, potem Zakłady im. Wielkiego Proletariatu. Idą załogi pozostałych elbląskich fabryk, spółdzielni, służby zdrowia, komunikacji itd. W pochodzie udział wzięło ok. 50 tysięcy osób, a na całej trasie zgromadziło się dalszych kilkanaście tysięcy mieszkańców.

Elbląg, rok 1972

W 1 majowej manifestacji w Elblągu uczestniczyło ponad 40 tysięcy osób. Wzdłuż trasy pochodu ustawiło się około 20 tysięcy mieszkańców. Przed godziną 10 na trybunie honorowej zajęli miejsca goście – sekretarz KW PZPR H. Tkaczyk, i wiceprzewodniczący Prezydium WRN – M. Kalinowski oraz Komitet Obchodu Święta Pracy z B. Smagałą na czele. Jako pierwsza w perspektywie ul. Grunwaldzkiej ukazała się grupa członków ZboWiD, a tuż za nią kolumna Zamechu. Za nimi przeszli pracownicy „Truso”, Zakładów im. Wielkiego Proletariatu, Elbląskich Zakładów Naprawczych Mechanizacji Rolnictwa, „Styren”, przedsiębiorstwa budowlane, służby zdrowia. Każda grupa barwna, ale największą furorę zrobiła młodzież szkół i harcerze. Właśnie młodzież zyskała największy aplauz. Po południu ulice, parki i skwery Elbląga wypełniły się spacerowiczami i uczestnikami wielu imprez artystycznych i zabaw.

Elbląg, rok 1973

Odświętną galą i piękną pogodą powitał Elbląg 1-majowe Święto Pracy. O godzinie 10 na trybunie honorowej zajęli miejsca członkowie Komitetu Obchodu Święta 1 Maja z I sekretarzem KMiP B. Smagałą, oraz kierownik Wydziału Przemysłu i Budownictwa KW A. Kaznowski. Jako pierwsza, gorąco oklaskiwana przez tłumy była grupa ZboWiD i ZIW oraz weterani ruchu robotniczego. Za nimi kolumna Zamechu, „Truso”, EZNS, po raz pierwszy niesiony jest emblemat elbląskiej fabryki Zakładu Armatury Samochodowej, będącej filią FSO na Żeraniu, bardzo barwnie przedstawiła się grupa pracowników WZN. Idą pracownicy administracji miasta i powiatu, służby zdrowia, służb miejskich i powiatowych. Za nimi młodzież, najbardziej barwna i najradośniejsza. 1 Majowa Manifestacja nabiera cech spontanicznego festynu. Za zakończenie przed trybuną przeciągają sportowcy Elbląga, poprzedzeni przez najlepszych z najlepszych – mistrzów, rekordzistów i wielokrotnych reprezentantów barw narodowych.

Elbląg, rok 1983

We wszystkich szkołach i przedszkolach zorganizowano okolicznościowe apele i spotkania z przodownikami pracy. W zakładach pracy odbyły się akademie, wieczornice podczas których, najbardziej zasłużeni pracownicy otrzymali odznaczenia państwowe i dyplomy. Dzieci i młodzież odwiedziły prawie wszystkie zakłady pracy miasta, obdarowując robotników własnoręcznie wykonanymi laurkami.

1 maja od wczesnych godzin rannych na miejsca zbiórek udawali się mieszkańcy miasta. Przed godziną 10 na placu Konstytucji zebrali się harcerze, młodzież, robotnicy. Przed pomnikiem Odrodzenia i na przylegających doń ulicach zebrali się licznie mieszkańcy miasta. Oczekiwano na początek transmisji z manifestacji w Warszawie. Po wystąpieniu I sekretarza KC PZPR gen. Wojciecha Jaruzelskiego, przemówienie wygłosił przewodniczący Wojewódzkiego Komitetu Obchodów Święta Pracy 1 Maja Jerzy Prusiecki, a następnie delegacje zakładów pracy. Manifestację zakończyła Międzynarodówka. Po południu w mieście odbyły się imprezy artystyczne rekreacyjne i sportowe.

Dziennik „Głos Elbląga” jest dostępny w Bibliotece Elbląskiej im. C. Norwida.