Wymieniamy olej nie tylko w silniku, ale także w skrzyni biegów. Informacje o tym, że olej w automatycznej skrzyni biegów powinien wystarczyć do końca eksploatacji samochodu to mit, w dodatku szkodliwy.

Wymiana oleju w automatycznej skrzyni biegów jest konieczna z tej prostej przyczyny, że wewnątrz niej znajdują się sprzęgła cierne, które bardzo intensywnie pracują. Podczas ich eksploatacji wytrącają się mikroopiłki, które trafiają do oleju, co wpływa w sposób negatywny na pracę całego układu. Olej w skrzyni biegów spełnia bardzo ważną funkcję – m.in. smaruje przekładnię, jak również przepływa przez elektrozawory i tym samym reguluje pracę skrzyni. Panujące w tym miejscu trudne warunki powodują, że olej nagrzewa się do bardzo wysokich temperatur, co negatywnie wpływa na jego żywotność.

Konieczność wymiany oleju w skrzyni biegów wynika w sposób bezpośredni z temperatur panujących wewnątrz układu. Przy spokojnej jeździe rozgrzewa się on do temperatury około 80 stopni Celsjusza i wtedy długo zachowuje swoje parametry jakościowe – co najmniej przez 100 tys. km. Ze znacznie gorszą sytuacja mamy do czynienai wówczas, gdy temperatura pracy ulegnie zwiększeniu. Dzieje się tak m.in. podczas bardziej intensywnej jazdy. Przy ok. 100 stopniach Celsjusza olej w skrzyni biegów może wymagać wymiany już po ok. 20 tys, km, a w przypadku zwiększenia tej temperatury jego żywotność spada w zawrotnym tempie. Nietrudno zatem zauważyć, że trwałość oleju i zachowanie jego wysokich parametrów użytkowych zależą w sposób bezpośredni od warunków (temperatury), w których pracuje. 

To nie wszystkie czynniki ryzyka, które powodują, że wymiana oleju w skrzyni biegów jest konieczna. Nierzadkim problemem jest zanieczyszczenie oleju wynikające z przedostania się glikolu do automatycznej skrzyni biegów. Takie ryzyko wynika z tego, że zdarza się, iż chłodnice oleju przekładniowego są zintegrowane z chłodnicami silnika. Uszkodzony, przepuszczający pierścień uszczelniający o przekroju kołowym (o-ring) może spowodować miejscowe rozszczelnienie, które będzie skutkować przedostaniem się glikolu do skrzyni biegów. To natomiast wpływa na pracę całego układu, który zaczyna tracić wydajność, co wpływa tez na wzrost temperatury i zużycie oleju przekładniowego.

Dlaczego powinniśmy wymieniać olej w automatycznej skrzyni biegów?

Stary zanieczyszczony olej może w sposób negatwny wpływać na jakość pracy skrzyni biegów. Co więcej, zanieczyszczony opiłkami olej może też powodować uszkodzenia mechaniczne elementów przekładni. To nie wszystko. Olej starzeje się – z czasem zmieniają sie jego parametry gęstości i lepkości, zmieniają się też własności smarne. Tym samym traci swe pierwotne właściwości, co powoduje. że skrzynia biegów ulega wówczas przyspieszonemu zużyciu. Stary olej nie jest w stanie wymywać zanieczyszczeń, które powoli zatykają kanały i zawory sterujące pracą skrzyni. Może to doprowadzić nawet do sytuacji, w której skrzynia nagle odmówi posłuszeństwa. Czy warto czekać na ten moment? 

Jak często powinniśmy wymieniać olej w automatycznej skrzyni biegów?

Zaleca się, żeby w klasycznych skrzyniach hydraulicznych – w przypadku normalnej eksploatacji – wymieniać olej co 50-60 tys. km, przy czym pierwszą wymianę można nawet przeprowadzić później. W przypadku samochodów o większych przebiegach, a także aut, które podlegają intensywnej eksploatacji (np. auta obciążone, ciągnące przyczepę itp.), zaleca się, aby wymianę oleju w skrzyni biegów wykonywać nawet co 30 tys. km. 

Dwa sposoby wymiany oleju w "automacie": metoda statyczna i dynamiczna

Istnieją dwa sposoby wymiany oleju w skrzyni biegów. Pierwsza z nich – metoda statyczna (spuszczenie oleju i nalanie nowego przy wyłączonym silniku) – jakkolwiek jest bardziej powszechna, to posiada bardzo dużą wadę. Nie da się mianowicie w ten sposób wymienić całego oleju. W przypadku starszych skrzyń automatycznych ta metoda umożliwia wymianę ok. 90 procent oleju znajdującego się w przekładni. Zupełnie inaczej sprawa przedstawia się w przypadku nowych modeli skrzyń biegów. W takich urządzeniach można jednorazowo wymienić tę metodą niekiedy tylko 50 procent oleju znajdującego się w przekładni. 

Bardziej skomplikowana, ale i znacznie bardziej polecana jest dynamiczna wymiana oleju. Polega ona na tym, że stary olej jest wymieniany na nowy podczas pracy silnika i skrzyni biegów. Aby zastosować tę metodę należy użyć do tego celu specjalnej maszyny. Aby wymienić olej w ten sposób potrzeba go ponad 2 razy więcej niż mieści się go w skrzyni – przyjmuje się, że dwa razy więcej plus około 2 litry. Wynika to z tego, że stary olej jest na bieżąco wypłukiwany przez nowy. To nie wszystko. Eksperci radzą, żeby procedurę wymiany oleju z zastosowaniem metody dynamicznej rozpocząć od zastosowania specjalistycznego środka do płukania skrzyń biegów – Liqui Moly – wymiana ATX180. Dodatek płuczący dolewamy do starego oleju przy i płuczemy w ten sposób wszystkie zakamarki skrzyni biegów mieszaniną starego oleju z dodatkiem. Po zastosowaniu tego preparatu przestawiemy urządzenię na funkcję „by pass” oraz uruchamiamy silnik, a nastepnie przez około 10 minut przełączaamy biegi. Dzięki temu jesteśmy w stanie oczyścić wszystkie kanaliki i zawory sterujące skrzyni biegów. 

Nie wiesz gdzie wymienić olej? Sprawa jest prosta :)

ProfiAuto Serwis Wiktorowicz
ul. Pomorska 27b (wjazd od ul. Niepodległości), 82-300 Elbląg
tel. kom +48 507 236 207
www.mechanik.elblag.net