Jak zostać członkiem obwodowej komisji wyborczej w wyborach do Parlamentu Europejskiego; kto ma prawo zgłaszania kandydatów; jakie warunki trzeba spełnić – instruuje Państwowa Komisja Wyborcza.

Komisje obwodowe – to na nich spoczywa ciężar przeprowadzenie głosowania w obwodzie, czuwania w dniu wyborów nad przestrzeganiem prawa wyborczego w miejscu i czasie głosowania, ustalenie wyników głosowania i podanie ich do publicznej wiadomości.

Po ostatniej nowelizacji Kodeksu wyborczego w wyborach do PE (w odróżnieniu od ostatnich wyborów samorządowych) będzie ponownie tylko jedna obwodowa komisja wyborcza. Jej liczebność zależy od wielkości obwodu głosowania i waha się od 7 do 13 osób.  W ostatnich wyborach europejskich obwodowe komisje wyborcze liczyły po 9 członków.

Kto powołuje?

Komisje obwodowe powołują komisarze wyborczy, zgodnie z właściwością terytorialną określoną w uchwale Państwowej Komisji Wyborczej. Czynności związane z powoływaniem komisji wykonują komisarze, urzędnicy wyborczy oraz urzędy gmin, działające w ramach obsługi urzędnika wyborczego.

Zgłoszenia kandydatów na członków komisji przyjmują urzędnicy wyborczy, właściwi dla gminy, w której siedzibę ma dana komisja, za pośrednictwem urzędu gminy.

Kto może być kandydatem?

Kandydatem do składu komisji może być osoba która: jest obywatelem polskim; najpóźniej w dniu zgłoszenia kończy 18 lat; nie jest pozbawiona praw publicznych prawomocnym orzeczeniem sądu; nie jest pozbawiona praw wyborczych prawomocnym orzeczeniem Trybunału Stanu; nie jest ubezwłasnowolniona prawomocnym orzeczeniem sądu.

W wyborach do Parlamentu Europejskiego kandydatem do składu komisji może być również obywatel Unii Europejskiej niebędący obywatelem polskim, który: najpóźniej w dniu zgłoszenia kończy 18 lat; nie jest pozbawiony prawa wybierania w państwie członkowskim Unii Europejskiej, którego jest obywatelem.

W komisji nie mogą zasiadać: osoby startujące w wyborach; komisarze wyborczy; pełnomocnicy wyborczy i finansowi komitetów wyborczych; urzędnicy wyborczy; mężowie zaufania; obserwatorzy społeczni.

Członkiem komisji nie mogą być też bliscy krewni i powinowaci kandydatów startujących w okręgu dla którego właściwa jest dana komisja. W komisji nie mogą zasiadać w tej sytuacji małżonkowie kandydatów, ich rodzice, dziadkowie, dzieci, wnuki, rodzeństwo, a także małżonkowie zstępnego, wstępnego lub przysposobionego oraz osoby pozostające w stosunku przysposobienia.

Kto może zgłosić kandydata do komisji?

Prawo zgłaszania kandydatów do komisji ma pełnomocnik wyborczy komitetu wyborczego. Zgłoszenia kandydatów dokonuje on na druku stanowiącym załącznik do uchwały PKW.

Zgłoszenie musi być dokonane najpóźniej w 30. dniu przed dniem wyborów, w godzinach pracy urzędu gminy.

"Przywrócenie terminu do zgłaszania kandydatów na członków komisji jest niedopuszczalne" – podkreśla PKW.

Osoba dokonująca zgłoszenia z upoważnienia pełnomocnika wyborczego komitetu wyborczego dołącza do zgłoszenia to upoważnienie lub jego kopię.

Zgłoszenie kandydatów na członków komisji może dotyczyć więcej niż jednej komisji w danej gminie, ale jednej komisji pełnomocnik wyborczy może zgłosić więcej niż jednego kandydata ze wskazaniem ich kolejności.

W takim przypadku w pierwszej kolejności rozpatrywane będzie zgłoszenie pierwszego kandydata do danej komisji wskazanego w zgłoszeniu, a w przypadku gdy dany kandydat nie spełnia kryteriów ustawowych, rozpatrywane będą kolejne kandydatury według liczby porządkowej.

Ta sama osoba może być zgłoszona tylko do jednej komisji.

Przed upływem terminu zgłaszania kandydatów pełnomocnik wyborczy może pisemnie wycofać zgłoszonego kandydata na członka komisji lub pisemnie wycofać zgłoszonego kandydata na członka komisji i zgłosić nowego kandydata.

Wyborcy mogą też samodzielnie zgłaszać swoje kandydatury na członka komisji komisarzowi wyborczemu, który może powołać ich w skład komisji w przypadku jej uzupełniania spośród wyborców.

Zgłoszenia wyborców przyjmują urzędnicy wyborczy, właściwi dla gminy, w której siedzibę ma dana komisja, za pośrednictwem urzędu gminy.

Urząd gminy dokonuje sprawdzenia prawidłowości zgłoszenia kandydatów na członków komisji i za pośrednictwem urzędnika wyborczego informuje komisarza wyborczego o przyczynach nieuwzględnienia zgłoszenia kandydata.

Urząd gminy niezwłocznie po otrzymaniu zgłoszenia wprowadza dane zgłoszonych kandydatów do systemu informatycznego Wsparcie Organów Wyborczych (WOW) i, w miarę wpływu zgłoszeń, sporządza, odrębnie dla każdego obwodu głosowania, wykaz zgłoszonych kandydatów na członków komisji.

Podobnie po wyłonieniu składu komisji niezwłocznie podaje się tę wiadomość do publicznej wiadomości, przez wywieszenie w urzędzie gminy oraz umieszczenie w Biuletynie Informacji Publicznej postanowienia właściwego komisarza wyborczego o powołaniu komisji. Postanowienie to umieszcza się również na stronie internetowej delegatury Krajowego Biura Wyborczego.

Źródło: Kurier PAP