Mieszkańcy terenów nieskanalizowanych są zobowiązani zadbać o zagospodarowanie produkowanych odpadów ściekowych we własnym zakresie. Rozwiązaniem alternatywnym dla kanalizacji sanitarnej jest budowa szamba lub przydomowej oczyszczalni ścieków. Wysokie koszty opróżniania oraz kłopotliwe cykliczne wzywanie obsługi asenizacyjnej sprawiły, że obecnie najrozsądniejszym rozwiązaniem jest budowa przydomowej oczyszczalni ścieków. Na rynku jest szeroki wybór produktów, dlatego zanim podejmie się decyzję o wyborze należy wziąć pod uwagę wiele czynników. Poniżej przedstawiamy podstawowe rodzaje przydomowych oczyszczalni uwzględniając wady i zalety poszczególnych rozwiązań.

Przydomowe biologiczne oczyszczalnie ścieków

Biologiczne oczyszczalnie ścieków do oczyszczania ścieków wykorzystują mikroorganizmy, głównie bakterie tlenowe. W budowie oczyszczalni drenażowej zazwyczaj wyróżniamy: osadnik wstępny, komorę napowietrzania i osadnik wtórny.  Wyróżnia się wśród nich urządzenia pracujące w technologii osadu czynnego, złoża biologicznego lub nowoczesne hybrydowe oczyszczalnie wykorzystujące dwie technologie jednocześnie. W przypadku oczyszczalni z osadem czynnym mikroorganizmy wolno pływają w całej objętości komory napowietrzania w postaci tzw. kłaczków osadu czynnego. Technologia ta słynie z wysokiej redukcji zanieczyszczeń organicznych, jednak jest wrażliwa na nierównomierny dopływ ścieków. W oczyszczalniach wykorzystujących technologię złoża biologicznego w komorze napowietrzania znajdują się tarcze, dyski  lub kształtki na których osadzają się mikroorganizmy tworząc warstwę błony biologicznej. Taka technologia jest odporna na nierównomierny dopływ i skład ścieków, co w przypadku przydomowych oczyszczalni jest szczególnie ważne, gdyż ma miejsce praktycznie każdego dnia. Z kolei przydomowe, hybrydowe oczyszczalnie dzięki zastosowaniu podwójnej technologii gwarantują wysoką redukcję zanieczyszczeń oraz stabilną pracę. Przykładem takiego urządzenia jest przydomowa oczyszczalnia NV firmy Traidenis-Pol. Oprócz hybrydowej technologii oczyszczalnia NV posiada jeden z najmocniejszych zbiorników na rynku oraz objęta jest 20-letią gwarancję.  Oczyszczalnie biologiczne osiągają wysokie parametry ścieków oczyszczonych, które kwalifikowane są jako woda II klasy czystości i możne być wykorzystywana do nawadniania np. trawnika, krzewów ozdobnych.  Wadą oczyszczalni biologicznej jest wysoki koszt inwestycji. Kosz budowy takiej oczyszczalni dla rodziny 4-osobowej wynosi kilkanaście tysięcy złotych. Jednak inwestycja zwraca się po koło 3-4 latach.

Oczyszczalnie drenażowe

Jeszcze do niedawna oczyszczalnie drenażowe były najczęściej montowanymi urządzeniami ze względu na niższy koszt budowy w porównaniu z urządzeniami biologicznymi. W budowie oczyszczalni drenażowej wyróżnia się osadnik gnilny oraz system drenaży rozprowadzający wstępnie podczyszczone ścieki w gruncie. Tego rodzaju przydomowe oczyszczalnie wymagają dużej powierzchni montażu oraz dobrych warunków gruntowo-wodnych tj. dobrze przepuszczalny grunt i niski poziom wód gruntowych. Ponadto nie jest to rozwiązanie trwałe. Szacuje się, że po około 7-10 latach system drenaży ulega kolmatacji i nie odbiera dopływających ścieków.

Oczyszczalnie roślinne

Oczyszczalnie roślinne do oczyszczania ścieków wykorzystują mikroorganizmy żyjące w systemie korzeniowym  roślin. Tego rodzaju  oczyszczalnie wymagają dużej powierzchni oraz są kosztowne w budowie.