Co ma ze sobą wspólnego Napoleon Bonaparte, prezydenci amerykańscy George Washington i Theodore Roosevelt czy bokser Andrzej Gołota? Niewątpliwie każdy był znany, czegoś w życiu dokonał. Do listy ich osiągnięć można jeszcze dodać to, że poradzili sobie z wadą wymowy, jaką jest jąkanie.

Dziś, 22 października przypada Światowy Dzień Osób Jąkających Się. Wielu z nas nie ma pojęcia, jak trudno jest osobom, które borykają się z tym zaburzeniem mowy, bez wsparcia bliskich czy specjalistów. Boimy się tego, czego nie rozumiemy, lub próbujemy problem zbagatelizować. Wszystko wynika z niewiedzy.

Czym jest jąkanie i gdzie należy upatrywać jego przyczyn? Na portalu forumneurologiczne.pl znaleźć można następującą definicję: „jąkanie jest niepłynnością mówienia, spowodowaną nadmiernymi skurczami mięśni oddechowych, fonacyjnych lub artykulacyjnych (odpowiadający za formowanie się dźwięku - przyp. red.), której to niepłynności towarzyszą różnorodne reakcje indywidualne lub społeczne, zakłócające komunikację międzyludzką”.

Z powyższej definicji wynika, że jąkanie może mieć podłoże biologiczne. Można by wobec tego sądzić, że już w dzieciństwie pojawią się pierwsze symptomy. Wielu ludzi przyznaje jednak, że dopiero jako dorośli zaczęli mieć problem z wypowiadaniem się. Tu pojawia się kolejna z możliwych przyczyn jąkania, mianowicie emocje.

Uważa się, że właśnie w wyniku przeżycia jakiegoś drastycznego wydarzenia mogą wystąpić zaburzenia w wysławianiu się. Na portalu poradnikzdrowie.pl wskazuje się, że „z jąkaniem związane są emocje: lęku, strachu, poczucia winy, strachu przed karą i wrogości”. Nie wyklucza się również udziału stresu. Kolejne próby porozumienia się z otoczeniem, utrudniane przez jąkanie, powodują wzrost poczucia dyskomfortu komunikacyjnego, co w następstwie przekłada się na stres i nierzadko na obniżenie samooceny.

Ważną kwestią jest to, że żadne próby wyleczenia kogoś z jąkania nie przyniosą efektu, jeśli nie będzie odczuwalne przede wszystkim wsparcie rodziny. Na pewno nie pomoże, a jedynie bardziej zaszkodzi, nakłanianie osoby jąkającej się do tego, by mówiła wolniej i wyraźniej (jest to niezależne od niej). Kluczowym elementem jest w tym wypadku cierpliwość. Jeśli bliscy pomogą, droga do wyleczenia będzie łatwiejsza.

Następny krok to pomoc specjalisty, który dostosuje sposób leczenia do konkretnej osoby. Nieoceniona okaże się pomoc logopedy, który opracuje ćwiczenia, poprawiające wymowę trudniejszych wyrazów, będących częstokroć przyczyną jąkania. W leczeniu tej przypadłości stosuje się również psychoterapię, która w połączeniu z pracą z logopedą, jest skuteczna zarówno dla dzieci jak i dorosłych, zmagających się z trudnościami w wypowiadaniu się.

Nie każdy jest wyrozumiały i cierpliwy, dlatego ważne jest edukowanie społeczeństwa w zakresie tego, jak można pomóc osobom jąkającym się i jak sprawić, by nie czuły się gorsze.