Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji uruchomiło pilotażowy program kamer na policyjnych mundurach. Wczoraj, 18 grudnia, na ulice Warszawy wyruszyły pierwsze patrole wyposażone w kamery. Jeszcze przed świętami kamer zaczną używać funkcjonariusze z garnizonów: dolnośląskiego i podlaskiego. Elbląg musi poczekać na wprowadzenie tego programu. Kiedy i czy zostanie on wdrożony w naszym mieście? – takie pytania zadaliśmy rzecznikowi prasowemu Komendy Głównej Policji mł. insp. Mariuszowi Ciarce.

W chwili obecnej kamery będą wykorzystywane we wskazanych garnizonach Policji. Po zebraniu informacji, uwag i sugestii będą podejmowane dalsze decyzje. Docelowo stopniowo w kamerki będą wyposażani policjanci w całym kraju. 

– odpowiedział nam oficer prasowy KGP.

Przypomnijmy, że od początku tego roku obowiązuje Program modernizacji służb mundurowych.

To są konkretne pieniądze: 9 mld 200 mln zł dla służb, nadzorowanych przez MSWiA w ciągu czterech lat. Z tych środków kupujemy nowoczesny sprzęt m.in. takie jak te kamery na mundury

– poinformował szef MSWiA Mariusz Błaszczak.   

Podczas interwencji kamery pozwolą w sposób jednoznaczny wyjaśnić sytuacje, w których jest słowo przeciwko słowu. Doświadczenia np. z USA pokazują, że kamery na mundurach mają również charakter prewencyjny. Nagrywając interwencję zarówno policjanci jak i obywatele zdają sobie sprawę z konsekwencji swoich zachowań

– powiedział minister.   

Póki co kamery będą testowane tylko w garnizonach: stołecznym, podlaskim i dolnośląskim. Każdy z nich będzie testować 60 urządzeń – 30 typu A (kamera podstawowa, rejestruje obraz i dźwięk) oraz 30 typu B (dodatkowo ma ruchomy obiektyw, można na niej na bieżąco odtwarzać nagrania). Kamery mogą pracować w trybie ciągłym do 10 godzin. Mają za zadanie przekazywać obraz i dźwięk w systemie szyfrowanym. Moment rejestracji zdarzenia będzie pozwalał na identyfikację funkcjonariusza, który ją obsługuje oraz na ustalenie daty i godziny interwencji. Kamery umiejscowione na mundurach policjantów mają uniemożliwiać jakąkolwiek ingerencję w długość nagrania i jego datę.

Podobne rozwiązania na świecie

Kamery noszone przez policjantów nie mają długiej historii. Stanowią nowość nie tylko w Polsce, ale w zdecydowanej większości państw, wliczając w to m.in. Niemcy. Polska korzysta z doświadczeń innych krajów, które niedawno wprowadziły podobne rozwiązania.

Kamery noszone na mundurach policjantów spotkały się z dużym zainteresowaniem mediów w czasie pierwszych testów, które miały miejsce w Wielkiej Brytanii w 2005 roku. Zostały one przeprowadzone na niewielką skalę przez brytyjską formację policyjną pełniącą funkcję policji terytorialnej na obszarze hrabstw ceremonialnych Devon i Kornwalia. W 2006 r. uruchomiony został pierwszy większy program pilotażowy związany z zastosowaniem tego typu rozwiązania przez Jednostkę ds. Standardów Policyjnych (PSU, ang. Police Standards Unit) w ramach kampanii przeciwdziałania przemocy domowej (DVEC, ang. Domestic Violence Enforcement Campaign). Podstawowe jednostki policyjne wyposażone w kamery rejestrowały wszystko, co wydarzyło się podczas incydentu, poczynając od momentu przybycia, co doprowadziło do "zachowania dobrej jakości pierwszych dowodów zbieranych od ofiary na miejscu zdarzenia". Zgromadzone w ten sposób dowody zostały uznane za szczególnie użyteczne w formułowaniu oskarżeń, przede wszystkim w sytuacjach, kiedy ofiara była niechętna złożeniu zeznań lub wniesieniu oskarżenia.

W 2010 r., zaledwie 5 lat od przeprowadzenia pierwszych prób związanych z noszeniem kamer na policyjnych mundurach, już ponad 40 brytyjskich obszarów policji korzystało w różnym stopniu z tego typu rozwiązania.

17 października 2016 r. londyńska Policja Metropolitalna (ang. Metropolitan Police) rozpoczęła wdrażanie największego na świecie programu polegającego na zaopatrzeniu swoich funkcjonariuszy w kamery (noszone na policyjnych mundurach). Do końca lata 2017 roku wydano kamery dla ponad 22 000 policjantów.

W niektórych częściach Niemiec służby policyjne używały noszonych na ciele systemów wideo już w 2013 roku. Od tego czasu liczba krajów związkowych, w których policja stosuje kamery na policyjnych mundurach znacznie wzrosła. Uzasadnieniem wprowadzenia tego typu rozwiązania w Niemczech była w przeważającej mierze ochrona policji przed atakami ze strony mieszkańców. Drugim powodem jest możliwość odtworzenia wydarzeń i wykorzystania nagrania jako dowodu.

Zalety rozwiązania

Wiele przykładów wskazuje na to, że tego typu "dodatek do munduru" policjanta bardzo pozytywnie wpływa na jego pracę. Dowodów, które potwierdzają tę tezę jest wiele.

W 2012 r. Rialto, małe miasto w hrabstwie San Bernardino w Kalifornii, wyposażyło policjantów w małe kamerki, które były noszone przez cały czas i rejestrowały wszystkie godziny pracy. Kamery o wartości 900 $ ważyły ​​108 gramów i były na tyle małe, że mieściły się na kołnierzu lub okularach każdego oficera. Rejestrowały one kolorowy zapis wideo do 12 godzin, który był automatycznie przesyłany na końcu każdej zmiany do centralnej bazy danych – tak, aby można go było przechowywać i w miarę potrzeby analizować. Następnie naukowcy zaczęli badać wpływ wykorzystywania kamerek na zachowanie policji.  Wnioski były uderzające. W ciągu roku liczba skarg wniesionych przeciwko funkcjonariuszom policji w Rialto spadła o 88%, natomiast liczba przypadków z "użyciem siły" spadła o 59%. Mając na uwadze powyższe sformułowano wniosek, że kiedy na mundurach badź w okularach policjanta są umieszczane niewielkiej wielkości kamery, mają oni tendencję do zachowywania się nieco lepiej, starają się jeszcze gorliwiej przestrzegać przepisów prawa. Ta sama zasada dotyczy także osób po druiej stronie. Jeśli jobywatel wie, że funkcjonariusz ma na sobie kamerkę, w znaczący sposób zwiększa się prawdopodobieństwo, że ​​będzie zachowywał się nieco lepiej.

Źródła: mswia.gov.pl, The Atlantic. NBC News, Heise.de. Researchgate.net, Met.police.uk