23 marca w godz. 10 – 17.00 w Ratuszu Staromiejskim w Elblągu odbędzie się akcja szukania dawcy szpiku dla 1,5 rocznej Jagódki. W związku z pytaniami na temat procedury i metod oddania szpiku, Fundacja Dlaczego Pomagam zaangażowana w organizację akcji, udziela odpowiedzi na najczęściej zadawane pytania.

Jak wygląda procedura badania dawców i doboru dawcy dla konkretnego biorcy?
W zależności od rejestru, od dawcy pobiera się krew (4 ml) lub ślinę do badania genetycznego. To pozwala na wpisanie dawcy do rejestru.

Kto może zostać dawcą?
Dawcą może zostać każdy, ogólnie zdrowy człowiek w wieku pomiędzy 18, a 55 rokiem życia, poza wyjątkami omówionymi w następnym punkcie.

Kto nie może zostać dawcą?
Zarejestrowanie dawcy może odbyć się zgodnie z obowiązującymi w Polsce wytycznymi medycznymi. Dawcą nie mogą zostać następujące osoby: - W wieku poniżej 18 roku życia oraz powyżej 55  - Ci, którzy ważą mniej niż 50 kg lub mają duża nadwagę. BMI Index powyżej 40 - Z poważnymi chorobami (pełna informacja dostępna pod numerem telefonu 22 331 01 47) - Po przeszczepach organów - Uzależnione od leków, alkoholu, narkotyków i innych substancji - Należące do którejkolwiek z grup ryzyka

Jakie są metody pobrania komórek macierzystych?
Komórki macierzyste, które potrafią uratować życie osobom chorym umieszczone są przede wszystkim w kości miednicznej. Istnieją dwie metody pozyskania komórek macierzystych; peryferyczne pobranie, które stosowane jest w około 80% przypadkach oraz pobranie ze szpiku kostnego (nie rdzenia kręgowego!) z talerza kości biodrowej.

Obecnie większość ośrodków przeszczepiających szpik prosi dawcę o oddanie komórek krwiotwórczych z krwi obwodowej. Dawca otrzymuje wtedy przez 4 lub 5 dni lek zwiększający liczbę komórek krwiotwórczych krążących we krwi obwodowej. krwi obwodowej. Lek podaje się raz lub dwa razy dziennie (w odstępie 12 godzin) podskórnie. Potem komórki krwiotwórcze są pobierane z krwi obwodowej w trakcie procedury nazywanej aferezą. Zabieg ten jest wykonywany w specjalistycznym ośrodku przy użyciu separatora komórkowego i nie wymaga znieczulenia ogólnego. Krew pobierana jest w sposób ciągły z jednej żyły i mieszana jest poza ustrojem z płynem przeciwkrzepliwym. Poza ustrojem Dawcy komórki krwiotwórcze oddzielane są w separatorze komórkowym a krew, która została ich pozbawiona, wraca przez igłę umieszczoną w drugiej żyle. Zazwyczaj konieczne jest wykonanie dwóch aferez w ciągu dwóch kolejnych dni.

Pobranie szpiku kostnego
W oparciu o tę metodę potrzebne komórki macierzyste pobierane są od dawcy pod pełną narkozą za pomocą igły punktowej z tylnej części kości biodrowej. W ramach całego zabiegu konieczne jest wykonanie dwóch drobnych nacięć lub kilku nakłuć, których proces gojenia przebiega z reguły bardzo szybko. Proces pobrania trwa około 60 minut, w trakcie którego pobierana jest około jednego litra mieszanki składającej się z krwi oraz szpiku kostnego. Ilość ta odpowiada około pięciu procent całkowitej objętości szpiku kostnego, która u osób zdrowych odtworzy się z powrotem w czasie do dwóch tygodni. Dawca przyjmowany jest do kliniki z reguły dzień wcześniej przed pobraniem, pozostaje w dniu pobrania w celu obserwacji, a trzeciego dnia zwalniany jest do domu.