16 lutego (w sobotę) po godz. 11.00 w Bazylice Archikatedralnej św. Jana Chrzciciela w Warszawie rozpoczęły się główne uroczystości pogrzebowe byłego premiera Jana Olszewskiego. Mąż stanu spoczął na cmentarzu na Wojskowych Powązkach.

Prezydent Andrzej Duda zarządził po śmierci Jana Olszewskiego żałobę narodową od północy z z 14 na 15 lutego (z czwartku na piątek), do 16 lutego (do soboty) do godz. 19.00.

Jan Olszewski zmarł 7 lutego 2019 r. w wieku 88 lat. Był premierem w latach 1991-1992, obrońcą opozycjonistów w procesach politycznych w okresie PRL, doradcą prezydenta Lecha Kaczyńskiego. W 2009 roku został odznaczony Orderem Orła Białego.

Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej Andrzej Duda podkreślał, że Jan Olszewski walczył o Polskę, w której ma zwyciężać uczciwość, a nie cynizm i draństwo. 

To było wielkie motto Jego całego życia

– mówił 

Dziękujemy za Pana piękną służbę dla Rzeczypospolitej i dla nas, tej Rzeczpospolitej obywateli. Dziękujemy Panu za wszystkie Pańskie słowa, dziękujemy za rady – zawsze mądre i płynące z wiedzy oraz doświadczenia, zawsze wyważone, zawsze propolskie, zawsze propaństwowe, zawsze takie, o których można mówić, że służą Rzeczypospolitej, tak jak ten, który je wyrażał 

– mówił podczas mszy pogrzebowej prezydent Rzeczypospolitej Polskiej Andrzej Duda. 

Jednym z największych sukcesów rządu Jana Olszewskiego było wstrzymanie procesu dziekiej prywatyzacji w Posce, którą uważał za wywłaszczanie Polaków z majątku narodowego. 

Forma transformacji nie była właściwa. Mówię o porozumieniu z komunistami, a przede wszystkim o podzieleniu majątku narodowego, o sposobie jego przejęcia. Można powiedzieć, że było to wywłaszczenie Polaków z ich wspólnej własności. Bo cokolwiek powiemy o tzw. własności socjalistycznej – majątku państwowym z okresu PRL – to przecież był to majątek wypracowany przez całe społeczeństwo. Prawo do niego zachowali wszyscy, którzy w tamtych czasach żyli i pracowali. To był główny punkt, z którym się nie zgadzałem. Moim pierwszym zarządzeniem jako premiera było wydanie dyspozycji o wstrzymaniu całego procesu prywatyzacji, aby go uregulować. Do tego czasu proces ten był przeprowadzany w sposób żywiołowy i rabunkowy.

– mówił Jan Olszewski w listopadzie 2018 r., wspominając działania swojego gabinetu w latach 90. ubiegłego wieku.

Minister w kancelarii premiera Piotr Naimski, który w 1992 r. był szefem Urzędu Ochrony Państwa uważa, że rząd Jana Olszewskiego został odwołany ze względu na jego sprzeciw wobec kompromisu z komunistami.

W ostatnich latach, ze względu na stan zdrowia, Jan Olszewski wycofał się z czynnego życia publicznego.

-----------

Jan Olszewski urodził się 20 sierpnia 1930 roku w Warszawie. W latach okupacji hitlerowskiej od 1943 roku brał udział w konspiracyjnej organizacji harcerskiej Szare Szeregi. W 1953 roku ukończył Wydział Prawa Uniwersytetu Warszawskiego. W 1954 roku rozpoczął pracę naukową w Zakładzie Nauk Prawnych PAN.

W okresie przełomu październikowego 1956 roku należał do zespołu redakcyjnego tygodnika "Po Prostu". Po zamknięciu pisma w 1957 roku został objęty zakazem pracy w dziennikarstwie. W 1962 roku zdał egzamin adwokacki. Od początku swej pracy w adwokaturze prowadził obrony ludzi prześladowanych przez władze PRL. Był obrońcą Jacka Kuronia i Karola Modzelewskiego, Janusza Szpotańskiego i innych. W 1968 roku w związku z obroną studentów aresztowanych w czasie manifestacji marcowych w Warszawie został pozbawiony możliwości wykonywania funkcji obrońcy.

Na przełomie 1975 – 76 wziął udział w zorganizowaniu Polskiego Porozumienia Niepodległościowego, tajnej organizacji, stawiającej sobie za cel przygotowanie ideowych podstaw przyszłej, suwerennej polskiej państwowości. Po strajkach czerwcowych w 1976 roku w Radomiu i Ursusie należał do paroosobowego zespołu warszawskich adwokatów, którzy bezinteresownie bronili represjonowanych robotników. Współdziałał z Komitetem Obrony Robotników oraz Ruchem Obrony Praw Człowieka i Obywatela. W okresie strajków sierpniowych w 1980 roku przygotowywał razem z Wiesławem Chrzanowskim i Władysławem Siła-Nowickim statut organizacji Wolnych Związków Zawodowych. W okresie od sierpnia 1980 roku do grudnia 1981 roku był doradcą Komisji Krajowej "Solidarności" i Zarządu Regionu Mazowsze.

W okresie stanu wojennego bronił działaczy "Solidarności", m. in. Lecha Wałęsy i Zbigniewa Romaszewskiego. W tych latach pełnił funkcję doradcy w Sekretariacie Episkopatu Polski. Występował jako oskarżyciel posiłkowy reprezentujący rodzinę księdza Jerzego Popiełuszki w procesie Jego morderców. W 1989 roku w pertraktacjach "Okrągłego Stołu" udzielał jako ekspert pomocy przedstawicielom strony solidarnościowo – opozycyjnej.

W pierwszych wolnych wyborach do Sejmu RP został wybrany z listy Porozumienia Obywatelskiego Centrum posłem z Warszawy. 5 grudnia 1991 r. Sejm powołał Jana Olszewskiego na stanowisko premiera rządu RP, obalonego 4 czerwca 1992 roku.

Gabinet Jana Olszewskiego został odwołany przez Sejm w nocnym głosowaniu po północy 5 czerwca 1992 (co w publicystyce prawicowej otrzymało później miano nocy teczek), kilkanaście godzin po wykonaniu przez ministra spraw wewnętrznych Antoniego Macierewicza uchwały Sejmu o ujawnieniu tajnych współpracowników Służby Bezpieczeństwa (tzw. lista Macierewicza), na której znalazło się m.in. 3 ministrów i 8 wiceministrów rządu Jana Olszewskiego. Premier, popierając decyzję Antoniego Macierewicza, zaproponował w porozumieniu z I prezesem Sądu Najwyższego Adamem Strzemboszem powołanie niezależnej komisji dla oceny prawdziwości przedstawionych materiałów. Sejm nie rozpatrzył tego wniosku. Na przyspieszenie rozpatrywania wniosku o odwołanie rządu wpłynął prezydent Lech Wałęsa, który złożył 4 czerwca 1992 własny wniosek o odwołanie premiera. Dzień po odwołaniu rządu Jana Olszewskiego prezydent Lech Wałęsa desygnował na szefa rządu prezesa PSL Waldemara Pawlaka. Sejm tego samego dnia powołał go na urząd premiera, powierzając misję przedstawienia wniosków co do nowej Rady Ministrów. Okoliczności (także zakulisowe) odwołania rządu Olszewskiego zostały pokazane w filmie dokumentalnym z 1994 r. pt.: "Nocna zmiana".

W 1993 roku Jan Olszewski uczestniczył w Społecznej Komisji Konstytucyjnej, która współpracując z Komisją Krajową "Solidarności", przygotowała Obywatelski Projekt Konstytucji, podpisanej przez półtora miliona obywateli. W grudniu 1995 roku został przewodniczącym Ruchu Odbudowy Polski. Jako poseł III i IV kadencji Sejmu RP przewodniczył Kołu Poselskiemu ROP-u.

Informacje biograficzne: Prezydent.pl, Wikipedia (hasło: Rząd Jana Olszewskiego)