16 Pomorska Dywizja Zmechanizowana stacjonuje w Elblągu od 1949 roku. Wczoraj jednostka obchodziła 98. rocznicę powstania. Z tej okazji w kościele garnizonowym przy ul. Królewieckiej została odprawiona msza święta, a po jej zakończeniu odbył się capstrzyk na placu Króla Kazimierza Jagiellończyka. Było to ostatnie święto jednostki obchodzone w Elblągu. Do końca października dywizja zmieni lokalizację – zostanie przeniesiona do Białobrzegów pod Warszawą.

Jak informuje Polska Zbrojna:

Relokacja dowództwa 16 Dywizji związana jest z utworzeniem w lipcu tego roku w Elblągu dowództwa Wielonarodowej Dywizji Północny Wschód. To jedna z ważniejszych jednostek Sojuszu, której zadaniem jest koordynowanie działań batalionowych grup bojowych rozlokowanych na wschodniej flance NATO: w Estonii, na Łotwie, Litwie i w Polsce. W Elblągu służą żołnierze z m.in. Czech, Węgier i USA. Docelowo dowództwo ma liczyć około 300 żołnierzy z 14 państw. Pełną gotowość operacyjną natowska jednostka ma osiągnąć w grudniu 2018 roku. Sztaby dowództw nie powinny działać w jednym miejscu, dlatego 16 Dywizja musi zmienić miejsce stacjonowania.

Generał dyw. Marek Sokołowski, dowódca 16. Pomorskiej Dywizji Zmechanizowanej podczas wczorajszych (20 października) obchodów święta 16 PDZ na pl. Jagiellończyka wygłosił okolicznościowe przemówienie, w którym nawiązał do bogatej, długiej historii tej jednostki, podkreślając jej znaczenie i przypomimnając jak wiele wybitnych postaci odbywało w niej służbę.  

Historia i tradycje oręża 16 Pomorskiej Dywizji Zmechanizowanej sięgają początku XX wieku i wiążą się z tworzeniem w latach 1919 - 1946 regularnych jednostek armii powstania wielkopolskiego. Duży napływ ochotników z Pomorza i Kaszub do formowanej 4 Dywizji Strzelców Wielkopolskich spowodował, że 16 sierpnia 1919 roku, dywizja otrzymuje nazwę Dywizji Strzelców Pomorskich. Jej pierwszym dowódcą mianowano płk Stanisława Wilhelma Skrzyńskiego. Pierwszym pułkiem wchodzącym w skład dywizji był Toruński Pułk Strzelców, w dalszej kolejności powstawały pułki strzelców: Grudziądzki, Starogardzki i Kaszubski. Brak wykwalifikowanej kadry artyleryjskiej opóźnił proces tworzenia pododdziałów artylerii dywizyjnej. 

24 października 1919 roku Józef Piłsudski przejmuje dowodzenie Kaszubskim Pułkiem Strzelców. W dniu 6 marca 1920r. DSP otrzymuje numer 216 i nazwę 16 Pomorskiej Dywizji Piechoty. Wszystkim pododdziałom dywizji nadano numer 16. Formowanie dywizji odbywało się w Poznaniu, Inowrocławiu, Modlinie, Włocławku, Głownie i Toruniu.

W lipcu 1945 sformowano 16 Dywizję Piechoty, dyslokując dowództwo w Gdańsku-Wrzeszczu. Od 1945 dywizja przechodziła różne etapy reorganizacji, zmiany nazw i dyslokacji. W 1947 nadano jej wyróżniającą nazwę "Kaszubska".

W 1949 16 Kaszubska Dywizja Piechoty została przeformowana na 16 Kaszubską Dywizję Pancerną i przeniesiona do Elbląga, Braniewa, Malborka i Tczewa. W 1952 przeformowano ją z kolei na 16 Kaszubską Dywizję Zmechanizowaną, a w 1955 – ponownie na 16 Kaszubską Dywizję Pancerną.

W 1990 roku 16 Kaszubska Dywizja Pancerna został przeformowana w 16 Kaszubską Dywizję Zmechanizowaną. Od stycznia 1992 weszła w podporządkowanie Warszawskiego Okręgu Wojskowego. 12 września 1991 roku decyzją MON dywizja została pozbawiona nazwy wyróżniającej "Kaszubska".

Struktura organizacyjna w 1991 roku przedstawiała się następująco:

• Dowództwo 16 Kaszubskiej Dywizji Zmechanizowanej w Elblągu
• 55 Pułk Zmechanizowany – Braniewo
• 64 Pomorski Pułk Zmechanizowany – Braniewo
• 100 Pułk Zmechanizowany – Elbląg
• 16 Morąski Pułk Artylerii Przeciwpancernej im. gen. Krzysztofa Arciszewskiego – Morąg
• 18 Pomorski Batalion Rozpoznawczy – Elbląg

14 listopada 1992 dywizja otrzymała nazwę wyróżniającą "Pomorska" i imię Króla Kazimierza Jagiellończyka oraz przyjęła dziedzictwo tradycji:

• 4 Dywizji Strzelców Wielkopolskich (1919)
• Pomorskiej Dywizji Strzelców (1919-1920)
• 16 Pomorskiej Dywizji Piechoty (1920-1939)
• 16 Pomorskiej Brygady Piechoty (1944-1947)

Informacje dotyczące historii 16 PDZ na podstawie tekstu mjr Zbigniewa Tuszyńskiego oraz biogramu Dywizji znajdującego się na Wikipedii.

Zachęcamy do obejrzenia fotorelacji z obchodów ostatniego święta 16 Pomorskiej Dywizji Zmechanizowanej w Elblągu