Kartka świąteczna — z pozoru zwykły element codziennej korespondencji — na przełomie lat 60. i 70. w Polsce zyskiwała nowe znaczenie. Wydawana głównie przez Ruch, trafiała do kiosków i domów w tysiącach egzemplarzy, a każdy kolejny rok przynosił świeże pomysły graficzne i nowe projekty.

Właśnie wtedy świąteczna pocztówka stawała się czymś więcej niż tylko nośnikiem życzeń — małym dziełem sztuki użytkowej. Wybitni ilustratorzy i graficy czerpali inspiracje z folkloru, ornamentyki ludowej, zimowego pejzażu, miejskiej scenerii, a także z nowoczesnej, świeckiej wizji świąt. Często rezygnowano z symboliki religijnej, zachowując jednocześnie atmosferę ciepła, radości i bliskości.

Na wystawie prezentujemy wybór pocztówek z kolekcji Haliny Różewicz-Książkiewicz — kartek, które nostalgicznie przywołują klimat dawnych świąt: skrzypiący pod stopami śnieg, dziecięcy zachwyt, domowe światło i zimowe spacery. Wśród nich znajdą się zarówno klasyczne ilustracje z choinką czy baśniowym Mikołajem, jak i subtelne projekty inspirowane sztuką ludową. Ich autorami byli m.in. Maria Mackiewicz, Maria Uszacka, Olga Siemiaszko, Józef Wilkoń, Ha-Ga (Anna Gosławska-Lipińska), Bohdan Wróblewski, Leonia Janecka, Bogdan Budenko i wielu innych twórców epoki.

Dlaczego warto do nich wrócić właśnie teraz? Bo przypominają, że święta w PRL-u — choć często skromne — miały swój niepowtarzalny urok. Kartka pocztowa, zwykły nośnik życzeń, stawała się mostem między ludźmi, symbolem bliskości w czasach bez telefonów komórkowych, e-maili i Internetu. Mimo masowej produkcji wiele z nich zachowało do dziś świeżość, wyrazistość i indywidualny charakter, który wciąż zachwyca — prostotą, kolorem i wspomnieniem.

Zapraszam Państwa w podróż przez zimowy las ilustracji i grafik minionych dekad — do świata kartek, które kiedyś znaczyły więcej niż tylko papier. Niech ta wystawa przypomni, że „Wesołych Świąt” pisało się kiedyś inaczej: osobiście, starannie, z nadzieją.

Zapraszamy w nostalgiczną, pocztówkową podróż do lat 60. i 70. XX wieku — do Kamieniczek Elbląskich przy ul. Św. Ducha 3–4.

Wernisaż: 5 grudnia 2025 r., godz. 18.00
Wystawa czynna: od 5 grudnia 2025 r. do 6 stycznia 2026 r.

Kuratorka: Joanna Mierzejewska