Robert Turlej: Wady w organizacji Budżetu Obywatelskiego
fot. Bartłomiej Ryś
Obecnie trwa już druga edycja Budżetu Obywatelskiego w Elblągu. Z powodzeniem realizowane są kolejne projekty proponowane przez mieszkańców miasta. Niestety nie wszystko funkcjonuje idealnie. Zarówno samorządowcy jak i elblążanie zgłaszają problemy związane z organizowaniem systemu. Przykłady na ostatniej sesji Rady Miasta podali radni Robert Turlej i Henryk Gawroński.
Sygnalizowane wady dotyczą w szczególności: braku możliwości zgłaszania projektów ogólnomiejskich; braku możliwości „przebicia” się z głosami tzw. małych projektów dot. małych środowisk; możliwości tzw. „pompowania” w głosowaniu projektów, którymi zainteresowane były konkretne większe wspólnoty, czy spółdzielnie, a same projekty nie miały szczególnie szerokiego obywatelskiego charakteru.
W kontekście wady wymienionej jako ostatnia, warto jednocześnie dodać, że uruchomiony Zarządzeniem nr 28 Prezydenta Miasta z 18.01.2013 r. program „Przyjazne Przestrzenie – Moje Podwórko”, pozostaje prawie martwy (1 wniosek w 2013 r.) ze względu na istotne ograniczenie wprowadzone w jego warunkach, a mianowicie: skierowany został tylko do wspólnot mieszkaniowych z udziałem miasta Elbląga.
Traktując obydwa programy: „Budżet Obywatelski” i „Przyjazne Przestrzenie-Moje Podwórko” jako programy o podobnym charakterze, których celem jest poprawa estetyki i funkcjonalności konkretnych miejsc dostrzegamy dwie istotne wady obydwu programów: nierówność podmiotów – w mieście funkcjonują także wspólnoty mieszkaniowe z udziałem skarbu państwa (np. wspólnoty powojskowe), wspólnoty tylko właścicieli prywatnych i spółdzielnie mieszkaniowe, których mieszkańcy są również podatnikami tego miasta i czują się przez to dyskryminowani;nkonkurencyjność budżetu obywatelskiego w stosunku do programu -„Przyjazne Przestrzenie-Moje Podwórko” – brak zainteresowania dzierżawą terenów przylegających do budynków wspólnot z udziałem Miasta, bo – po pierwsze, wiąże się to z obciążeniem podatkiem od nieruchomości, a – po drugie - i tak można wystąpić o np. budowę miejsc parkingowych i obudowy składowania odpadów w ramach budżetu obywatelskiego, czego nie mogą uczynić mieszkańcy wspólnot, które mają uregulowana własność terenu otoczenia.
Radni wnioskowali, aby na etapie przygotowania założeń do Budżetu Obywatelskiego 2015 potraktować ww. programy jako spójne i tak dostosować ich regulaminy, aby nie były one konkurencyjne, i aby Budżet Obywatelski wspierał inicjatywy stricte obywatelskie na terenach stricte publicznych, a program „Przyjazne Przestrzenie – Moje Podwórko” na terenach wszystkich wspólnot mieszkaniowych, pod warunkiem jednak, że tereny te nie będą stanowić tzw. osiedli zamkniętych. Oznacza to wniosek, aby powołana przez Pana Prezydenta komisja zajęła się projektami regulaminów obydwu ww. programów, bo tylko w taki sposób będą one spójne.