Pochodzą głównie z XVIII i XIX wieku i są charakterystycznym elementem krajobrazu Żuław Wiślanych. Mowa o domach podcieniowych, o których rozmawiać będą eksperci Tomasz Błyskosz i Jerzy Domino. Centrum Spotkań Europejskich Światowid w Elblągu i Stowarzyszenie Jantar zapraszają mieszkańców Żuław na spotkanie w Cyganku, które odbędzie się 6 września.

Domy podcieniowe stanowią jeden z najważniejszych i najcenniejszych, a zarazem najbardziej zagrożonych, elementów unikatowego krajobrazu wsi Żuław Wiślanych. Zachowało się ich kilkadziesiąt. Z roku na rok ich ubywa, popadają w ruinę, są przebudowywane, rozbierane.

- Głównym celem spotkania jest ochrona i promocja zabytkowych żuławskich domów podcieniowych – mówi Agnieszka Jarzębska, koordynatorka projektu „S.O.S. dla żuławskich domów podcieniowych, w ramach którego odbędzie się spotkanie w Cyganku. - Zaproszenie kierujemy do właścicieli i mieszkańców domów podcieniowych i innych zabytkowych budynków z terenu Żuław, a także do przedstawicieli samorządów, organizacji pozarządowych, sektora kultury i nauczycieli.

Miłośnicy Żuław spotkają się w zabytkowym domu podcieniowym w Cyganku przeniesionym tam z Jelonek. Zrekonstruowanym przez fotografa i pasjonata regionu Marka Opitza. Gośćmi będą Tomasz Błyskosz - architekt i konserwator zabytków, a także kierownik oddziału terenowego Narodowego Instytutu Dziedzictwa w Gdańsku oraz dr Jerzy Domino - historyk sztuki i konserwator zabytków, badacz architektury regionalnej oraz główny specjalista ds. zabytków nieruchomych w elbląskiej delegaturze Wojewódzkiego Urzędu Ochrony Zabytków w Olsztynie.

Eksperci opowiedzą m.in. o dokumentacji w procesie konserwacji zabytków, a także o roli Narodowego Instytutu Dziedzictwa i oddziału gdańskiego w sprawowaniu opieki nad zabytkami.

- Nie zabraknie także informacji o praktycznych aspektach realizacji prac konserwatorskich, w tym m.in. możliwych koncepcji renowacji, zakresu prac - od "kosmetycznych" po rozbiórki i przenoszenia obiektów, dopuszczalnych przeróbek i przebudów, częstych błędów przy tego rodzaju inwestycjach. W programie spotkania będzie także czas na dyskusję i pytania do naszych gości – dodaje Agnieszka Jarzębska.

Spotkanie w Cyganku rozpocznie się 6 września o godz. 11 w Cyganku/Żelichowie (dom podcieniowy nr 31 A przy kościele św. Mikołaja). Obowiązuje wcześniejsza rezerwacja miejsc. Do 1 września zgłoszenia przyjmuje koordynatorka projektu Agnieszka Jarzębska, redaktor naczelna gazety o kulturze eŚwiatowid.pl – tel. 55 611 20 84, 667 636 212, email: agnieszka.jarzebska@swiatowid.elblag.pl.

Cykl spotkań realizuje Centrum Spotkań Europejskich "Światowid" w Elblągu, wraz ze Stowarzyszeniem Jantar, w ramach projektu „S.O.S. dla żuławskich domów podcieniowych", dofinansowanego przez Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego oraz samorząd województwa warmińsko-mazurskiego.

Partnerzy: Narodowy Instytut Dziedzictwa, Wojewódzki Urząd Ochrony Zabytków w Olsztynie, Wojewódzki Urząd Ochrony Zabytków w Gdańsku, Muzeum Narodowe w Gdańsku, Muzeum Archeologiczno - Historyczne w Elblągu, Muzeum Żuławskie w Nowym Dworze Gdańskim, Stowarzyszenie Miłośników Nowego Dworu Gdańskiego Klub Nowodworski.