Enkolpion, patynka, lunula, glewia, armet, koncerz, typariusz, przęślik… To nazwy kilku z ponad stu średniowiecznych przedmiotów, które z muzeów w województwie warmińsko-mazurskim trafiły do cyfrowej przestrzeni internetu, tworząc bardzo różnorodną i ciekawą kolekcję regionalnych muzealiów i zabytków.

Na stronie cyfrowewm.pl są już dostępne wszystkie średniowieczne zabytki zdigitalizowane w projekcie "Średniowieczne kolekcje Warmii i Mazur". Założeniem projektu było zdigitalizowanie 100 muzealiów z 8 muzeów województwa warmińsko-mazurskiego (Muzeum Archeologiczno-Historyczne w Elblągu, Muzeum Ziemi Braniewskiej, Muzeum w Ostródzie, Muzeum im. W. Kętrzyńskiego w Kętrzynie, Muzeum Warmii i Mazur w Olsztynie, Muzeum Kultury Ludowej w Węgorzewie, Muzeum Pogranicza w Działdowie i Muzeum Mikołaja Kopernika we Fromborku), 2 zabytków architektury oraz 3 bab pruskich.

- Ostatecznie na stronę trafiło 128 średniowiecznych obiektów. To zbiór bardzo różnorodny i ciekawy, pokazujący całe spektrum aktywności podejmowanych w tej epoce – mówi Hanna Laska-Kleinszmidt, kierownik Regionalnej Pracowni Digitalizacji, koordynator projektu.- Na potrzeby aplikacji VR przedmioty zostały podzielone na 4 kategorie: sacrum, profanum, władza i militaria. I właśnie one pokazują szeroką paletę zagadnień, w które wpisują się cyfrowe zabytki.

Każdy obiekt prezentowany jest na kilka sposobów, za pomocą zdjęć, zdjęć makro, modelu 3D, animacji 3D (w zależności od możliwości technicznych), do każdego dodany jest opis, który zawiera nie tylko podstawowe metadane, ale również historię obiektu, miejsce jego odnalezienia, sposób użycia itp. Ponad sto eksponatów zyskało audiodeskrypcję. Każdy, kto chciałby usłyszeć, jak wygląda zdigitalizowany obiekt ma taką możliwość.

- Wszystkie cyfrowe wersje zostały udostępnione na licencji Creative Commons, która pozwala na dzielenie się i adaptację materiału do dowolnego celu. Zyskały one również wersję anglojęzyczną – dodaje Hanna Laska-Kleinszmidt.

Projekt zakładał szerokie udostępnienie zdigitalizowanego zbioru dlatego też powstały scenariusze zajęć dedykowane szkołom podstawowym i ponadpodstawowym oraz aplikacja do rozszerzonej rzeczywistości (AR) dostępne na stronie cyfrowewm.pl. Na kanale Regionalnej Pracowni Digitalizacji na YouTubie umieszczone zostały filmy, w których muzealnicy z partnerskich instytucji opowiadają o wybranych aspektach życia w średniowieczu, m.in. o jedzeniu, ceramice czy ogrzewaniu. Została zrealizowana wielomodułowa aplikacja VR, dzięki której użytkownik przenosi się do średniowiecznej rzeczywistości. Wkrótce, będzie można z niej bezpłatnie skorzystać w wyremontowanej przestrzeni CSE „Światowid”. Dodatkowo w Olsztynie i Elblągu odbyły się konferencje skierowane przede wszystkim do nauczycieli i edukatorów, prezentujące efekty projektu i możliwości użycia cyfrowych zbiorów w codziennej edukacji.

Projekt "Średniowieczne kolekcje Warmii i Mazur” dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury oraz z Samorządu Województwa Warmińsko-Mazurskiego.

Edyta Bugowska
specjalista ds. upowszechniania dziedzictwa kulturowego regionu
Regionalna Pracownia Digitalizacji
Centrum Spotkań Europejskich "Światowid" w Elblągu