Szacuje się, że co roku z powodu choroby zakrzepowo-zatorowej umiera nawet 10 mln ludzi. Międzynarodowe Towarzystwo Skaz Krwotocznych i Zakrzepicy alarmuje, że brak świadomości zagrożenia oraz niewystarczająco profilaktyka może zwiększyć tą liczbę, klasyfikując ją jako najbardziej śmiertelną i niebezpieczną. Co ciekawe - problem ten nie dotyczy wyłącznie osób starszych - medycyna odnotowała przypadki bardzo przedwczesnych zgonów, wynikających z np. siedzącego trybu życia. Co zatem możemy zrobić, aby zapobiec tzw. zakrzepicy?

Zakrzepica - cichy zabójca?

Zakrzepica jest żylną chorobą zakrzepowo-zatorową, wynikającą z zakrzepowego zapalenia żył głębokich. Najczęściej występuje w żyłach podudzia, chociaż medycyna odnotowała przypadki zatoru żyły uda czy miednicy. Wbrew panującym przekonaniom, zapalenie żył nie zawsze jest niebezpieczne dla zdrowia - pod warunkiem, że występuje rzadko. Niebezpieczna jest natomiast sytuacja, w której to dochodzi do oderwania się zakrzepu od ściany żyły, doprowadzając tym samym do zatoru tętnicy płucnej i śmierci pacjenta. Zakrzepica więc może być niezwykle niebezpieczna

Przyczyna zakrzepicy może być niezwykle złożona. Jako, że w układzie krwionośnym serce otrzymuje krew za pomocą żył, tłoczenie krwi “w górę” ułatwia pracę mięśni. Kierunek ten to zasługa tzw. zastawek żylnych, które zapobiegają cofaniu się krwi. Jeśli zakrzep zalega w żyłach (na skutek np. uszkodzenia zastawek) mamy do czynienia ze stanem zapalnym. Przyklejająca się krew do nabłonka może prowadzić do zapalenia śródbłonka, tworząc tzw. zakrzepy. Na skutek powstałego skrzepu dochodzi do zakrzepicy, a tym samym - rośnie ryzyko zgonu. Oczywiście nie każdy zakrzep tworzy “korek” dla żył. Zdecydowana większość z nich ulega samoistnemu wchłonięciu.

Rozpoznanie zakrzepicy jest bardzo trudne i wymaga szybkiej reakcji - najczęściej pojawiającymi się sygnałami jest kłujący ból w klatce, kaszel, duszności i zaburzenia równowagi.

Profilaktyka gwarantowanym sukcesem?

Na zakrzepicę chorują najczęściej osoby po 40. roku życia, które prowadzą tzw. siedzący tryb. Ryzyko to naturalnie wzrasta wraz z wiekiem, bowiem wtedy ścianki tętnic naturalnie zwiększają swoją objętość. Dlatego też istotnym krokiem do zdrowia jest profilaktyka. Jaka?

1. Pamiętaj o regularnej aktywności fizycznej. Nawet kilkadziesiąt minut spaceru dziennie zmniejsza ryzyko powstawania zakrzepów. Lekarze wskazują, że dzienny, minimalny limit kroków powinien wynosić 10 tys.
2. Ograniczyć spożywanie doustnych środków hormonalnych, które mają tendencję do zagęszczania naszej krwi. Tabletki te zwiększają ryzyko udarów i zawałów, a także są głównym czynnikiem powstających zakrzepów.
3. Postaw na skarpety zdrowotne bezuciskowe, które wpływają na poprawną cyrkulację żylną, zmniejszając ilość cofającej się krwi. W ofercie sklepów znajdziemy zarówno skarpety rozgrzewające jak i skarpety uciskowe na żylaki.
4. Ogranicz używki, takie jak nikotyna, kofeina, alkohol.
5. Nie siadaj w pozycji “noga na nogę”.
6. Ogranicz spożywanie cukru i tłuszczów zwierzęcych.
7. Regularnie się badaj - pomóc ci w tym mogą badania prawdopodobieństwa według skali Wellsa.
8. W razie podejrzenia zakrzepicy udaj się na konsultacje do lekarza naczyniowego albo angiologa. W razie konieczności wykonaj flebografię, czyli zdjęcie RTG po podaniu do żył kontrastu, który może nasilić chorobę.
9. Stosuj leki przeciwzakrzepowe, które przepisze ci lekarz.