Sybiracy w końcu otrzymają zadośćuczynienie za miesiące i lata spędzone na zesłaniu?
13 listopada 2018 r. do Rządowego Centrum Legislacji wpłynął prezydencki projekt ustawy o świadczeniu pieniężnym dla osób przebywających w latach 1939-1956 na zesłaniu lub deportacji w ZSRR, który przewiduje jednorazową wypłatę świadczeń pieniężnych dla represjonowanych. W przypadku uchwalenia ustawy będzie to raczej symboliczna rekompensata, zważywszy na ogrom poniesionych strat. Udzielona pomoc stanowiłaby jednak z pewnością jakże potrzebne wsparcie finansowe dla wielu sybiraków, którzy obecnie niejednokrotnie żyją w trudnych warunkach.
Osobami uprawnionymi do świadczenia według projektu ustawy są osoby represjonowane z przyczyn politycznych, religijnych i narodowościowych, w tym przebywający na przymusowych zesłaniach i deportacji w ZSRR oraz więzieni i przebywający poprawczych obozach pracy i poprawczych koloniach pracy, a także kombatanci, którzy przebywali w niewoli lub obozach internowanych, więzieniach i poprawczych obozach lub koloniach pracy.
Projekt zakłada wypłatę jednorazowego zadośćuczynienia dla sybiraków w wysokości 200 zł za każdy pełny miesiąc okresu podlegania w latach 1939-1956 represjom, jednak nie mniej niż 2400 zł.
Świadczenia będą wypłacane przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych, na podstawie decyzji Szefa Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych, która potwierdzi okres przebywania w ZSRR. Wypłata świadczeń będzie finansowana z budżetu państwa.
W uzasadnieniu napisano, że projekt jest odpowiedzią na liczne postulaty sybiraków skierowane do prezydenta.
Taka pomoc skutkowałaby świadomością zesłańców i ich rodzin, że Ojczyzna nie zapomina o swoich obrońcach walczących nie tylko z bronią w ręku, ale również tych, którzy swoją postawą w całym życiu bronili i propagowali jej kulturę, wielowiekową historię, byli krzewicielami myśli i czynów wielkich Polaków
– zauważyli sybiracy.
Ofiary represji (w tym emeryci, renciści i inwalidzi) otrzymują obecnie świadczenia kombatanckie, w tym m.in. 144,25 zł dodatku kombatanckiego i 168,71 zł ryczałtu energetycznego (wypłacanych co miesiąc). Ludzie ci jak dotąd nie otrzymali jednak odszkodowania za poniesione szkody.
Instytut Pamięci Narodowej – Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu (IPN) oszacował w 2009 roku liczbę osób, które były represjonowane przez reżim stalinowski na 1 800 000, z czego ocenia się, że 150 000 osób straciło życie. Większość ofiar była represjonowana w latach 1939-1941. Szacuje się, że w tym okresie represje objęły około 1 600 000 osób. Pozostałe osoby były represjonowane w latach 1944-1952 (200 000 osób).
Sybiracy dożywają swoich dni bardzo często w trudnych warunkach. Jeszcze na początku tego roku żyło w Polsce około 26 tys zesłańców, z których około 2,5 tys. osób nie otrzymywało świadczeń rentowych orzekanych z powodu złego stanu zdrowia pozostającego w związku przyczynowym z pobytem na Syberii. Sybiracy wskazują, że w dalszym ciagu zdarza się, że orzecznicy odmawiają przyznawania świadczeń rentowych, pomimo dołączania do wniosków kierowanych do terenowych Oddziałów ZUS zaświadczeń lekarzy specjalistów, często z opinią Collegium Medicum Uniwersytetu Jagiellońskiego i innych naukowych autorytetów medycznych.
Źródła:
