Symbolika Wielkiej Soboty, czyli co i dlaczego święcimy w Kościele
fot. Ryszard Siwiec
Dziś obchodzimy Wielką Sobotę, ostatni dzień tzw. Triduum Paschalnego. W Kościołach w całej Polsce przez cały dzien Msze Św. nie są odprawiane aż do wieczora, gdy następuje poświęcenie światła i wody. Przychodzimy jednak do Kościoła by poświęcić również pokarmy, które znajdą się na stole podczas śniadania wielkanocnego. Co i dlaczego wkładamy do koszyków?
Zanim przejdziemy do symboliki Wielkiej Soboty, warto nadmienić , że w naszym województwie zwyczaj święcenia pokarmów nie był znany aż do roku 1945. Przedtem kapłani święcili jedynie światło i wodę. Tradycja święcenia pokarmów "przywędrowała" do nas wraz z przybyciem Kresowiaków i Polaków z tzw. Centralnej Polski. Zanim się jednak upowszechniła, na tutejszych wsiach to właśnie ogień i woda miały największe znaczenie. Gdy zostawały poświęcone wierzono, że nabierały cudownych właściwości (woda - źródło życia, ogień - symbol Zmartwychwstania). Dziś ich poświęceniu towarzyszy odnowienie przyrzeczeń chrzcielnych.
Oprócz wody i ognia w Kościele święci się również pokarmy, które później spożywać będziemy podczas wielkanocnego posiłku. Do koszyka wkładamy więc:
- Chleb - zdaniem księży najważniejszy pokarm, jaki powinien się znaleźć w wielkanocnym koszyku. Symbolizuje bowiem Ciało Chrystusa.
- Baranek - z ciasta, chleba lub cukru - symbol zwycięstwa życia nad śmiercią
- Jajko - symbol nowego życia
- Sól - przypisuje się jej właściwości oczyszczające a dawniej - moc odstraszania zła
- Pieprz - zwykle mielony pieprz czarny - symbolizuje gorzkie zioła
- Wędlina - symbolizuje zdrowie i dostatek
Opcjonalnie:
- Ser - symbolizuje przyjaźń człowieka z siłami przyrody; jego poświęcenie ma zapewnić zdrowie i pomyślny rozwój zwierząt gospodarskich
- Ciasto - powinien to być własny wypiek - symbolizuje umiejętności i ich doskonalenie
- Chrzan - symbol sił witalnych