To nie szpecąca rudera, a zabytek modernizmu
fot. Konrad Kosacz/elblag.net
Na rogu ulicy 12 lutego i ulicy Trybunalskiej, stoi szary budynek, który bardzo wyróżnia się na tle innych obiektów w tym rejonie. Uważany jest często przez mieszkańców za budowlę szpecącą okolicę. Mimo tych negatywnych skojarzeń, budynek przy ulicy Trybunalskiej 17 jest wpisany na listę zabytków Elbląga. Jaką wartość historyczną przedstawia ten obiekt?
Kiedy mijamy ten niewielkie budynek, możemy zastanawiać się, po co ten obiekt jeszcze stoi. Mały, zaniedbany i w pewnym sensie brzydki. Mało kto jednak w Elblągu wie, że ta niewielka budowla jest zabytkiem, i to unikatowym.
- Budynek ten jest niepowtarzalnym w swojej skali przykładem modernizmu. Jest niedocenioną przez mieszkańców perłą architektury Elbląga - mówi Joanna Klupczyńska, kierownik Biura Miejskiego Konserwatora Zabytków.
Modernizm w architekturze, charakteryzował się prostotą wykonania, bez zbędnej ornamentyki. Budowla miała być prosta i funkcjonalna. Modelowy budynek modernistyczny powinien posiadać: płaski dach z tarasem, szerokie okna wpuszczające dużo światła, kubiczną bryłę, duże płaskie i jednolite powierzchnie elewacji – białe lub w pastelowych kolorach, okna pozbawione wewnętrznych podziałów. W budownictwie stosowano surowe materiały, jak beton czy stal.
Budowniczym był Hugo Häring – niemiecki architekt modernistyczny. W napisanym przez siebie eseju „Wege zur Form”, przedstawił swoje rozważania na temat architektury, w których udowodnił, że forma architektoniczna powinna wyrastać z otoczenia i funkcji danego budynku. Esej ten stał się podstawową lekturą kolejnych pokoleń architektów modernistów.
Projekt budynku, był realizowany pod nadzorem niemieckiego architekta Karla Boettchera. Na zamówienie dr Frentzela w 1928 r. Stąd też w nazywany jest Domem dr Frentzela. Niestety nie wiadomo, kim była ta osoba. Możemy się domyślać, że należał do osób zamożnych, skoro pozwolił sobie na wybudowanie tak dużej willi.
Budynek jest dwukondygnacyjny, z cegły ceramicznej, wzniesiony na planie litery „L”. Można z niego wydzielić trzy przylegające do siebie bryły. Posiadał duże poziome prostokątne okna, i całkowicie przeszkloną od południa i wschodu werandę, przez co bryła budynku nabrała lekkości i przejrzystości. Na parterze znajdował się olbrzymi salon w kształcie litery „L”, z oknami skierowanymi na ogród, jadalnią i kuchnią. Na pierwszym pietrze znajdowały się sypialnie i taras. Przy budynku, oddzielony ścianką od ogrodu kwiatowego, znajdował się warsztat.
W czasie wojny, budynek doznał niewielkich zniszczeń. W latach 60-tych, został zaadaptowany na Państwowe Biuro Notarialne, a w latach 80-tych, ponownie stał się w całości budynkiem mieszkalnym.
Budynek przy ulicy Trybunalskiej 17, był pierwszą modernistyczną budowlą zrealizowaną na terenach dawnych Prus. I dlatego przechodząc obok, warto się dokładnie przyjrzeć temu zabytkowemu obiektowi.
Powiązane artykuły
Zabytkowy budynek odzyska dawną świetność? Miasto przyznaje dofinansowania
19.03.2014 komentarzy 11
Kolejny obiekt w Elblągu odzyska dawną świetność. Tym razem chodzi o unikatowy zabytkowy budynek modernizmu przy ul. Trybunalskiej 17 w Elblągu....