Dzisiaj, w pierwszą rocznicę przywrócenia małego ruchu granicznego z Ukrainą, w elbląskiej siedzibie Platformy Obywatelskiej została zorganizowana konferencja prasowa, na której poruszono temat decyzji o zawieszeniu MRG z Rosją i strat, które ona powoduje. Wzięli w niej udział poseł Jacek Protas, senator Jerzy Wcisła oraz dyrektor biura regionalnego Urzędu Marszałkowskiego w Elblągu Grażyna Kluge.

Przypomnijmy, że mały ruch graniczny (MRG) z Ukrainą obowiązuje od lipca 2009 r. Strefa przygraniczna ma 30 km i obejmuje wszystkich obywateli Ukrainy, którzy zamieszkują ten obszar od co najmniej trzech lat. 4 lipca 2016 roku umowa z Ukrainą w tym przedmiocie została zawieszona, ale bardzo szybko, bo jeszcze 3 sierpnia tego samego roku, MRG został przywrócony.  

Zupełnie inaczej rząd polski zachował się w przypadku MRG z Federacją Rosyjską. Umowa o małym ruchu granicznym z Rosją weszła w życie 27 lipca 2012 r. W dniu 4 lipca 2016 r. została zawieszona przez stronę Polską w części dotyczącej wjazdu i pobytu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej mieszkańców strefy przygranicznej Federacji Rosyjskiej. Strona rosyjska wprowadziła analogiczne ograniczenia wobec obywateli Rzeczypospolitej Polskiej. W tej sprawie interweniowało wielu związanych z Elblągiem, regionem oraz województwem parlamentarzystów oraz samorządowców: Jerzy Wilk, Jerzy Wcisła, Andrzej Kobylarz, Jacek Protas, ale także obecny marszałek województwa warmińsko-mazurskiego Gustaw Marek Brzezin. Zbierano podpisy pod petycją, która dotyczyła wznowienia MRG na granicy z Rosją. Jak dotąd wszystkie wysiłki w tym zakresie nie odniosły zamierzonego skutku.

Dzisiaj mamy rocznicę odwieszenia małego ruchu granicznego z Ukrainą, natomiast do tej chwili nie doczekaliśmy się odwieszenia małego ruchu granicznego z obwodem kaliningradzkim, co boli mieszkańców naszego regionu, ale także dotyka mieszkańców Pomorza. Nie doczekaliśmy się odpowiedzi dlaczego nasz rząd nie chce przywrócić wymiany handlowej, turystycznej. (...) Przypominamy, że MRG obejmuje 3 mln ludzi, w tym 2 mln po stronie polskiej. Korzyści z tym związane były wielokrotnie prezentowane przez naukowców, którzy wskazywali, że MRG ma bardzo pozytywny wpływ na gospodarkę Elbląga i okolic, ale także Trójmiasta. (...) Najczęściej turyści przekraczali granicę polsko-rosyjską na przejściu granicznym w Gronowie-Mamonowie

- mówił poseł Jacek Protas, podkreślając, że umowa o małym ruchu granicznym była szczególnie korzystna dla mieszkańców regionu elbląskiego.

W kontekście deklarowanych korzyści, o których mówi Prawo i Sprawiedliwość oraz powoływania się na pewne dane w związku ze wstrzymaniem MRG poseł stwierdził, że:

To są dane nieprawdziwe. Wszystkie usługi, drobne zakupy nie były uwypuklane w danych prezentowanych przez rząd.

Nie wiem, czy to jest kara dla naszego regionu, że niekoniecznie PiS cieszyło się tutaj dużym poparciem

- dodał parlamentarzysta.

Dziwię się politykom PiS i innych partii, którzy włączali się do wypowiedzi podkreślających, że MRG nic pozytywnego dla naszego regionu nie wnosi. Pytam dziś premiera Morawieckiego o wstrzymanie MRG i wstrzymanie programu Polska - Rosja, na który przeznaczono 60 mln zł. (...) Jeszcze raz złożyłem interpelację z żądaniem przywrócenia MRG oraz z podaniem uzasadnienia dlaczego MRG został wstrzymany

- podsumował poseł Platformy Obywatelskiej.

   Konferencja w elbląskiej siedzibie PO na temat zawieszenia małego ruchu granicznego z  obwodem kaliningradzkim, fot. Marcin Mongiałło

Następnie głos zabrała Grażyna Kluge, dyrektor biura regionalnego Urzędu Marszałkowskiego, która odniosła się do korzyści jakie generowała umowa pomiędzy Polską i Rosją w przedmiocie małego ruchu granicznego:

Dotychczas ta współpraca przebiegała podobnie jak w innych regionach.  Obecnie wygląda to tak, że w związku ze wstrzymaniem MRG wszystkie procedury trwają długo. Potrzebna jest wiza, zgoda, zaproszenie z tamtej strony. Mieliśmy już problemy w przypadku wspólnie organizowanych regat. Na pewno można zaobserwować zdecydowane spowolnienie. Rosjanie  są rzeczywiście bardzo chętni do sąsiedzkiej współpracy. Patrzą na to z pewnym zaciekawieniem, ale i obawą, że to co było poprawne, z korzyścią dla obu stron, będzie tylko okazjonalne.

Głos zabrał również senator Jerzy Wcisła

Przypomnę, że składałem 4 interpelacje w tej sprawie. Ostatnia odpowiedź PiS jest taka, że MRG przyniósł korzyści stronie rosyjskiej, a nam straty. (...) MRG to jest pomysł na współpracę społeczeństw tam, gdzie rządy z tę współpracę sobie nie radzą

- podkreślił reprezentant naszego regionu w Senacie RP.

Następnie zwrócił uwagę na kontekst historyczny rozwiązania jakim jest umowa dwustronna o małym ruchu granicznym, wskazując, że po zakończeniu II wojny światowej MRG został wprowadzony pomiędzy Alzacją i Lotaryngią, a więc wrogimi do niedawna regionami reprezentującymi Francję i Niemcy.

Mały ruch graniczny ma za zadanie obalać stereotypy wrogości między społecznościami

- zauważył.

Na tym terenie w tym zakresie mały ruch graniczny znakomicie się sprawdzał. Współpracowały ze sobą różne grupy społeczne, stowarzyszenia, środowiska kobiece  (np. amazonki). Tych form współpracy było bardzo dużo i one umarły po zawieszeniu MRG

- powiedział senator, zwracając uwagę na duże korzyści, jakie MRG przyniósł dla naszego regionu.

Kaczyński po prostu się boi Rosjan i od nich się odgradza (...) Rosjanie są sztucznie wygenerowanym wrogiem, którym się straszy. Budujemy szlabany zamiast otwierać granice. Mały ruch graniczny zostanie przywrócony, kiedy PiS odejdzie od władzy. Nie ma argumentów, które uzasadniałyby wstrzymanie MRG

- dodał.

Jeden z dziennikarzy zadał senatorowi pytanie, czy uważa on, że jest możliwa jakaś zmiana w tym zakresie.

Jesteśmy przekonani, że PiS nie zmieni swojej retoryki

- odpowiedział z przekonaniem Jerzy Wcisła.