Witaminy są niezbędne do prawidłowego funkcjonowania organizmu, szczególnie w przypadku nastolatków, którzy cały czas rosną i intensywnie się rozwijają. Organizm nie jest w stanie samodzielnie ich sobie wyprodukować (poza pewnymi wyjątkami), dlatego trzeba mu je dostarczyć z codzienną dietą1. W uzasadnionych przypadkach konieczna jest dodatkowa suplementacja witamin. Kiedy występuje zwiększone zapotrzebowanie na witaminy i jakie witaminy dla nastolatków wybrać? Odpowiadamy!

Rola witamin w organizmie nastolatka

Organizm nastolatka do prawidłowego funkcjonowania i zachowania dobrego stanu zdrowia potrzebuje aż 13 witamin. W odpowiednich porcjach zgodnie z aktualnym zapotrzebowaniem należy dostarczać nastolatkom witaminy rozpuszczalne w tłuszczach (A, D, E i K) oraz witaminy rozpuszczalne w wodzie (z grupy B i C)¹.

Witaminy warunkują właściwą pracę wszystkich narządów organizmu, a także przebieg wielu ważnych dla życia i zdrowia procesów przemiany materii. Wpływają na rozwój i wydolność organizmu, a nawet stan psychiczny².

Działanie witamin w organizmie jest bardzo złożone. Ze względu na występujące między nimi współzależności trudno jest oddzielić działanie jednej witaminy od drugiej¹.

Źródła witamin dla nastolatka

Naturalne witaminy dla nastolatków występują w pokarmach. Źródłem witamin w diecie jest przede wszystkim żywność naturalnie zawierająca witaminy, zarówno pochodzenia roślinnego, jak i zwierzęcego, a także produkty spożywcze specjalnie wzbogacane w witaminy¹.

Niektóre witaminy w pewnych ilościach są syntetyzowane w organizmie: witaminy z grupy B: B1, B3, B6, B9, B12 oraz witamina K przez drobnoustroje w przewodzie pokarmowym, a także witamina D w skórze pod wpływem promieniowania słonecznego. Ponadto witaminy dla nastolatków dostępne są także w postaci suplementów diety i preparatów farmaceutycznych¹.

Witaminy dla nastolatka – wskazania do podawania

Przy stosowaniu zdrowej, zróżnicowanej i odpowiednio zbilansowanej diety dostosowanej do wieku suplementacja witamin zazwyczaj nie jest konieczna. Stosuje się ją jedynie w ściśle określonych przypadkach².

Wskazania do uzupełniania witamin u nastolatków są następujące²:

• wystąpienie objawów niedoboru witamin,
• leczenie niektórych chorób (np. krzywicy),
• stosowanie niedoborowych diet (np. niektórych wegetariańskich).

Pamiętajmy jednak, że decyzja o potrzebie uzupełniania witamin powinna zostać podjęta przez lekarza². Niekiedy przed rozpoczęciem suplementacji konieczne jest wykonanie badań.

Jak rozpoznać niedobór witamin u nastolatka?

Niedobory witamin skutkują różnymi nieprawidłowościami w funkcjonowaniu organizmu. Długotrwały i głęboki niedobór określonej witaminy staje się przyczyną rozwoju choroby (np. szkorbutu (brak witaminy C) czy pelagry (brak witaminy B3 – niacyny))³.

Objawy niedoboru witamin zależą w dużej mierze od tego, jakiej witaminy brakuje. Niedobór witaminy A może prowadzić do zaburzeń w procesie widzenia, z kolei niedobór witaminy D może skutkować zaburzeniem mineralizacji kości, czego konsekwencją jest krzywica (u dorosłych osteoporoza). Przy niedoborze witaminy K występuje natomiast skłonność do krwawień³.

Trudno jest tutaj wskazać wszystkie objawy niedoboru poszczególnych witamin. Warto jednak wyraźnie podkreślić, że w razie zaobserwowania u nastolatka jakichkolwiek objawów niepożądanych, wskazana jest konsultacja z lekarzem.

Witaminy dla nastolatka – jak wybrać?

Wybierając witaminy dla nastolatka, należy zwrócić szczególną uwagę na skład. Do produkcji leków, suplementów diety i preparatów farmaceutycznych często wykorzystywane są substancje pomocnicze jak substancje słodzące, substancje konserwujące czy barwniki. Substancje tego typu mają nieobojętny wpływ na zdrowie i prawidłowe funkcjonowanie organizmu⁴, o czym trzeba pamiętać.

Zastanawiasz się, jakie kupić witaminy dla nastolatków na odporność? Poproś o pomoc w wyborze lekarza lub farmaceutę, który wskaże Ci dobre witaminy dla nastolatków.

 

Bibliografia:

1. Przygoda B., Witaminy, Medycyna praktyczna dla pacjentów, 201 https://www.mp.pl/pacjent/dieta/zasady/62899,witaminy [data dostępu: 19.05.2022]
2. Książyk J., Szczapa J., Witaminy w diecie dziecka, Medycyna praktyczna dla pacjentów, 2016. https://www.mp.pl/pacjent/pediatria/zywienie/52608,witaminy-w-diecie-dziecka [data dostępu: 19.05. 2022]
3. Jarosz M., Rychlik E., Stoś K. i in., Normy żywienia dla populacji Polski i ich zastosowanie, Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego – Państwowy Zakład Higieny, 2020.
4. Piekara A., Kucharczyk M., Błaszczyk J. i in., Suplementy diety dla dzieci: skład, przeznaczenie i forma, Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu, nr 461, 2016, 178-187.