Ciąża to wyjątkowy okres w życiu kobiety, w którym jeszcze większego znaczenia nabiera odpowiedni sposób żywienia. W związku z rosnącym zapotrzebowaniem na składniki odżywcze należy pamiętać o systematycznym uzupełnianiu poziomu wielu witamin – po to, by uniknąć ich niedoborów. Szczególną rolę przypisuje się nie tylko folianom, ale również innym witaminom z grupy B. Sprawdź dlaczego.

Witaminy z grupy B to obszerny zbiór substancji wpływających korzystnie na prawidłowe funkcjonowanie organizmu. Z punktu widzenia ciężarnej kobiety wyjątkowo ważną rolę odgrywają trzy z nich: witamina B₄ (cholina), grupa związków witaminy B₉ (foliany) i witamina B₁₂ (kobalamina).

Cholina w ciąży – dlaczego jest ważna?

Zgodnie z danymi opublikowanymi przez American Medical Association nawet 90% przyszłych mam nie przyjmuje odpowiedniej ilości witaminy B₄. Rekomendowana dawka dobowa to 450 mg, a średnie spożycie choliny w ciąży wynosi 379 mg (dane dotyczą Polek).

Tymczasem właściwy poziom tej substancji ma ogromne znaczenie:

• redukuje prawdopodobieństwo wewnątrzmacicznego zahamowania wzrostu płodu;
• obniża ryzyko wady cewy nerwowej;
• może ograniczyć negatywne skutki ekspozycji płodu na alkohol;
• może wpływać na samopoczucie kobiety[1].

Najnowsze badania potwierdzają również wpływ zaburzeń metabolizmu choliny na zwiększenie ryzyka zespołu Downa[2].

Witamina B₄ w dużych ilościach występuje jedynie w jajach kurzych, mięsie, mleku. Są to jednak produkty, których spożycie przez kobiety ciężarne nie jest wysokie. Dlatego codzienną dietę warto wesprzeć suplementami. Ich regularne przyjmowanie pozwala dostarczyć organizmowi zalecaną ilość substancji. Warto zatem zwrócić uwagę na to, który preparat dla kobiet spodziewających się dziecka dostarcza odpowiednią dawkę choliny w ciąży

Rola folianów

Foliany to grupa związków witaminy B₉ (w tym kwasu foliowego), które w okresie ciąży wykazują wielokierunkowe działanie. Ich odpowiedni poziom:

• wpływa pozytywnie na rozwój płodu;
• zmniejsza ryzyko wystąpienia wady cewy nerwowej, rozszczepu podniebienia i wargi[3].

Zgodnie z najnowszymi rekomendacjami Polskiego Towarzystwa Ginekologów i Położników kobiety z niskim ryzykiem wad płodu powinny przyjmować 0,4 mg folianów dziennie, natomiast w przypadku wysokiego ryzyka dobowa dawka wynosi:

• 5 mg – w okresie przedkoncepcyjnym i w I trymestrze,
• 0,8 mg – na późniejszych etapach ciąży i w okresie laktacji.

Przyjmowanie folianów powinno być uzupełnione witaminą B12[4].

Znaczenie witaminy B₁₂ dla przyszłych mam

Witamina B₁₂ odgrywa ważną rolę w procesach podziału komórek. Wspiera m.in.:

• właściwy metabolizm homocysteiny,
• metabolizm energetyczny,
• tworzenie krwinek czerwonych.

Szczególnie istotna jest w okresie ciąży – metyl B₁₂ (metylowana forma witaminy B₁₂) wspomaga działanie folianów. Uczestniczy on w procesie neutralizacji homocysteiny, która może mieć negatywny wpływ na wzrastanie płodu oraz przyczynić się do wystąpienia zaburzeń przebiegu ciąży[5].

W trosce o siebie i o prawidłowy rozwój dziecka przyszła mama powinna pamiętać o stałym przyjmowaniu witamin z grupy B. Nawet najlepiej skomponowany jadłospis to często za mało, dlatego warto wspomóc się odpowiednimi suplementami, których skład jest dostosowany do potrzeb kobiet w ciąży i pozwala utrzymać właściwy poziom ważnych substancji.

[1] http://neuroexpert.org/wiki/cholina-choline/, http://medicine.medilam.ac.ir/Portals/3/EBOOK/Postpartum%20depression.pdf, https://kopalniawiedzy.pl/plodowy-zespol-alkoholowy-objawy-cholina-acetylocholina-witamina-Bt-mozg-uczenie-sie-lecytyna-kwas-foliowy-Jennifer-Thomas,1987

[2] Jaiswal SK et al. Eur J Clin Nutr. 2016, 1-6

[3] Czeczot H. Postępy Hig Med Dośw (online). 2008;62:405-19

[4] Ginekol.Pol. 2017; 88(11):633-6

[5] O’Leary F. and Samman S. Nutrients 2010, 2, 299-316