Zakochani nie widzą świata poza sobą, chcą związać się na stałe. Pary są różne, tak samo, jak ich decyzje dotyczące ślubu. Można jednak przypuszczać, że jak nic się nie zmieni to wcześniej czy później, stawią się w Urzędzie Stanu Cywilnego bądź na ślubnym kobiercu. Dla każdego biorącego ślub to wielkie wydarzenie, ale niewielu z nich wie, że powstała więź jest nie tylko miłosna, ale również majątkowa.

Wspólnota majątkowa małżonków - podstawowe definicje

A dokładnie współwłasność majątkowa oznaczająca, że pewne rzeczy są wspólne. Z punktu widzenia prawa nie da się inaczej zawrzeć takiej umowy, jak przez wyjście za mąż bądź za żonę. Tak samo jest, gdy chcemy zrezygnować ze współwłasności, bo według przepisów dzieje się to automatycznie z chwilą ustania małżeństwa.

W przepisach prawa znajdziemy dwie główne formy regulowania spraw majątkowych. Pierwsza z nich jest ustawowa (czyli przez zawarcie małżeństwa), a druga umowna (ustalana za pomocą aktu notarialnego - może być zawarta przed i po ślubie). Jak więc widać, forma umowna to ciekawe rozwiązanie, jeśli ktoś chce ustalić współwłasność majątkową na własnych warunkach, w praktyce jednak niewiele osób się na to decyduje.

Co zaliczamy do współwłasności majątkowej?

To przede wszystkim przedmioty, które zostały zakupione już w czasie trwania małżeństwa. Zaliczają się do nich praktycznie wszystkie prawa majątkowe, jak udziały w spółce czy akcje, ale również użytkowanie wieczyste, własność, posiadania czy ograniczone prawa rzeczowe (hipoteka, zastaw czy użytkowanie itd.). Majątek wspólny to jednocześnie pobrane wynagrodzenie za pracę, jak również pozostałe dochody pochodzące z innej działalności zarobkowej każdego z małżonków. To naturalnie dochody z majątku wspólnego, ale i majątku osobistego każdego z małżonków. Jak to rozumieć? Istnieje tu czytelny podział na dochody naturalne (np. zboże zebrane z pola), cywilne (np. czynsz za najem mieszkania) oraz prawa (np. odsetki z wierzytelności).

Co wiemy o majątku osobistym?

To, że powstaje współwłasność majątkowa, nie oznacza, że wszystko staje się wspólne, bo są wyjątki od tej reguły, które zaliczamy do majątku osobistego. To przede wszystkim przedmioty majątkowe zakupione przed powstaniem wspólności ustawowej, także te, które jeden z małżonków zyskał na drodze dziedziczenia, zapisu bądź darowizny. Zaliczamy też tu prawa majątkowe, jakie wynikają ze wspólności łącznej podlegającej innym przepisom.

Tutaj trzeba wyjaśnić, że nie chodzi o udziały w spółce akcyjnej czy z.o.o. (jakie są częścią majątku wspólnego), ale o spółki osobowe (jak cywilna, jawna, czy partnerska). Poza tym, występuje jeszcze kilka sytuacji, gdy majątek jest osobisty. To:

• Przedmioty, które służą wyłącznie do zaspokajania potrzeb jednego z małżonków;

• Prawa niezbywalne przysługujące tylko jednej osobie;

• Przedmioty uzyskane z tytułu odszkodowania (np. za uszkodzenie ciała czy wywołanie rozstroju zdrowia).

Wspomnieliśmy o tym, że współwłasność majątkowa może być ustawowa bądź umowna. Ta druga jest rzadziej zawierana, ale dzięki niej możemy uregulować pewne kwestie, na przykład ustanowić małżonka współwłaścicielem samochodu. Jak to dobrze zrobić, przeczytamy w artykule pt. Co należy wiedzieć, gdy chcesz dopisać współwłaściciela auta.