Czy nauczycielowi pełniącemu funkcję opiekuna lub kierownika wypoczynku zorganizowanego w okresie wakacji należy się dodatkowe wynagrodzenie, np. w formie wypłaty za pracę w godzinach ponadwymiarowych?

Odpowiedź:

Powierzenie funkcji opiekuna lub kierownika wypoczynku zorganizowanego w czasie wakacji musi nastąpić na odrębnej podstawie (np. umowa zlecenia). W ramach stosunku pracy nauczyciel korzysta w tym czasie z urlopu wypoczynkowego.

Uzasadnienie:

Nauczycielowi zatrudnionemu w szkole, w której w organizacji pracy przewidziano ferie letnie i zimowe, przysługuje urlop wypoczynkowy w wymiarze odpowiadającym okresowi ferii i w czasie ich trwania. Nauczyciel może być zobowiązany przez dyrektora do wykonywania w czasie tych ferii tylko następujących czynności, które nie mogą łącznie zająć nauczycielowi więcej niż 7 dni:

1. przeprowadzania egzaminów;
2. prac związanych z zakończeniem roku szkolnego i przygotowaniem nowego roku szkolnego;
3. opracowywania szkolnego zestawu programów oraz uczestniczenia w doskonaleniu zawodowym w określonej formie.

(art. 64 ust. 1 i 2 Karty Nauczyciela).

Sprawowanie funkcji opiekuna lub kierownika wypoczynku zorganizowanego nie należy więc do czynności, które można zlecić nauczycielowi w czasie ferii szkolnych. Dyrektor, aby zlecić takie czynności, musiałby je powierzyć na odrębnej niż stosunek pracy podstawie, np. w ramach umowy zlecenia. Należy zaznaczyć, że umowa zlecenia nie musi być odpłatna, jeśli tak postanowią strony umowy (art. 735 § 1 Kodeksu cywilnego) 

W opisanej sytuacji nauczycielowi za czas ferii szkolnych przysługuje wynagrodzenie urlopowe. Ewentualne prowadzenie zajęć może być powierzone na odrębnej podstawie za odrębnym wynagrodzeniem lub nieodpłatnie, jeśli nauczyciel wyrazi na to zgodę. W takim wypadku urlop wypoczynkowy będzie wykorzystany i nauczycielowi nie będzie przysługiwał urlop uzupełniający, który przysługuje jedynie w razie niewykorzystania urlopu wypoczynkowego w całości lub części w okresie ferii szkolnych z powodu niezdolności do pracy wywołanej chorobą lub odosobnieniem w związku z chorobą zakaźną, urlopu macierzyńskiego, urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego, urlopu ojcowskiego, urlopu rodzicielskiego, urlopu dla poratowania zdrowia, odbywania ćwiczeń wojskowych albo krótkotrwałego przeszkolenia wojskowego (art. 66 ust. 1 Karty Nauczyciela).

Wynagrodzenie za godziny ponadwymiarowe jest wynagrodzeniem za zajęcia dydaktyczne, wychowawcze lub opiekuńcze powyżej tygodniowego obowiązkowego wymiaru godzin zajęć dydaktycznych, wychowawczych lub opiekuńczych (art. 35 ust. 2 Karty Nauczyciela). Jest to więc element wynagrodzenia wynikający ze stosunku pracy nauczyciela (art. 30 ust. 1 pkt 3 Karty Nauczyciela). Nie ma zatem podstaw, aby wypłacać go za zajęcia, które nie są realizowane w ramach stosunku pracy.

Zapamiętaj!

Nauczycielowi szkoły nie można powierzyć prowadzenia zajęć z uczniami w czasie ferii szkolnych, gdyż są one urlopem wypoczynkowym nauczyciela. Pracownik natomiast nie może zrzec się prawa do urlopu wypoczynkowego (art. 152 § 2 Kodeksu pracy). Powierzenie opieki w ramach wypoczynku zorganizowanego w czasie ferii szkolnych może natomiast nastąpić w ramach umowy zlecenia, które nie musi mieć odpłatnego charakteru.

Więcej porad prawnych dla nauczycieli znajdziesz na stronie https://www.wychowawcazklasa.pl/prawo-oswiatowe-10.

Podstawa prawna:

• Ustawa z dnia 26 stycznia 1982 r. – Karta Nauczyciela (Dz.U. 2018 r., poz. 967 ze zm.) – art. 64 ust. 1 i 2, art. 66 ust. 1, art. 35 ust. 2, art. 30 ust. 1 pkt 3,
• Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (Dz.U. 2019 r., poz. 1040 ze zm.) – art. 152 § 1,
• Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (Dz.U. 2019 r., poz. 1145 ze zm.) – art. 735 § 1.

Dariusz Dwojewski
ekspert portalu wychowawcazklasa.pl