Od 1 stycznia br. rozszerzony został krąg osób, którym przysługuje nieodpłatna pomoc prawna i nieodpłatne poradnictwo obywatelskie. Teraz takie wsparcie udzielone zostanie każdemu, kto go potrzebuje i złoży oświadczenie, że nie jest w stanie ponieść kosztów odpłatnej wizyty u prawnika. Dodatkowo zakres pomocy obejmuje również nieodpłatne poradnictwo obywatelskie.

To efekt podpisanej 30 lipca 2018 roku przez Prezydenta RP Andrzeja Dudę nowelizacji ustawy z 5 sierpnia 2015 roku, która obecnie nosi tytuł: Ustawa o nieodpłatnej pomocy prawnej, nieodpłatnym poradnictwie obywatelskim oraz edukacji prawnej (tj. Dz. U. z 2018r. poz. 1467).

UWAGA
Udzielanie nieodpłatnej pomocy prawnej oraz świadczenie nieodpłatnego poradnictwa obywatelskiego od tego roku odbywa się według kolejności zgłoszeń, po wcześniejszym umówieniu terminu wizyty ( art. 8 ust.4 Ustawa o nieodpłatnej pomocy prawnej, nieodpłatnym poradnictwie obywatelskim oraz edukacji prawnej).

Zgłoszeń należy dokonać telefonicznie pod numerem: 55 221 2222, w godzinach pracy Urzędu Miejskiego Elblągu, tj.  

w poniedziałki, środy i czwartki w godz. 7:30-15:30,
we wtorki w godz. 7:30-16:30,
w piątki w godz. 7:30 – 14:30.
Z ważnych powodów dopuszcza się ustalenie innej kolejności:
1) kobiecie, która jest w ciąży, udzielanie nieodpłatnej pomocy prawnej lub świadczenie nieodpłatnego poradnictwa obywatelskiego odbywa się poza kolejnością,
2) osobom ze znaczną niepełnosprawnością ruchową, które nie mogą stawić się w punkcie osobiście, oraz osobom doświadczającym trudności w komunikowaniu się, o których mowa w ustawie z dnia 19 sierpnia 2011 r. o języku migowym i innych środkach komunikowania się (Dz.U. z 2017 r. poz. 1824) udzielanie nieodpłatnej pomocy prawnej lub świadczenie nieodpłatnego poradnictwa obywatelskiego, może odbywać się poza punktem albo za pośrednictwem środków porozumiewania się na odległość, tj. w miejscu zamieszkania lub przez telefon – po umówieniu terminu wizyty pod wskazanym wyżej numerem telefonu wskazując preferowany sposób udzielenia nieodpłatnej pomocy prawnej.

Zakres nieodpłatnej pomocy prawnej 
Art. 3. 
1. Nieodpłatna pomoc prawna obejmuje: 
1) poinformowanie osoby uprawnionej o obowiązującym stanie prawnym oraz przysługujących jej uprawnieniach lub spoczywających na niej obowiązkach, w tym w związku z toczącym się postępowaniem przygotowawczym, administracyjnym, sądowym lub sądowoadministracyjnym lub 
2) wskazanie osobie uprawnionej sposobu rozwiązania jej problemu prawnego, lub 
3) sporządzenie projektu pisma w sprawach, o których mowa w pkt 1 i 2, z wyłączeniem pism procesowych w toczącym się postępowaniu przygotowawczym lub sądowym i pism w toczącym się postępowaniu sądowoadministracyjnym, lub 3a) nieodpłatną mediację lub
4) sporządzenie projektu pisma o zwolnienie od kosztów sądowych lub ustanowienie pełnomocnika z urzędu w postępowaniu sądowym lub ustanowienie adwokata, radcy prawnego, doradcy podatkowego lub rzecznika patentowego w postępowaniu sądowoadministracyjnym oraz poinformowanie o kosztach postępowania i ryzyku finansowym związanym ze skierowaniem sprawy na drogę sądową.  
2. Nieodpłatna pomoc prawna nie obejmuje spraw związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej, z wyjątkiem przygotowania do rozpoczęcia tej działalności.

Art. 3a. 
1. Nieodpłatne poradnictwo obywatelskie obejmuje działania dostosowane do indywidualnej sytuacji osoby uprawnionej, zmierzające do podniesienia świadomości tej osoby o przysługujących jej uprawnieniach lub spoczywających na niej obowiązkach oraz wsparcia w samodzielnym rozwiązywaniu problemu, w tym, w razie potrzeby, sporządzenie wspólnie z osobą uprawnioną planu działania i pomoc w jego realizacji. Nieodpłatne poradnictwo obywatelskie obejmuje 
w szczególności porady dla osób zadłużonych i porady z zakresu spraw mieszkaniowych oraz zabezpieczenia społecznego.
2. Nieodpłatne poradnictwo obywatelskie obejmuje również nieodpłatną mediację

Komu przysługuje nieodpłatna pomoc prawna oraz nieodpłatne poradnictwo obywatelskie? 
Art. 4.
1. Nieodpłatna pomoc prawna i nieodpłatne poradnictwo obywatelskie przysługują osobie uprawnionej, która nie jest w stanie ponieść kosztów odpłatnej pomocy prawnej.
2. Osoba uprawniona, przed uzyskaniem nieodpłatnej pomocy prawnej lub nieodpłatnego poradnictwa obywatelskiego, składa pisemne oświadczenie, że nie jest w stanie ponieść kosztów odpłatnej pomocy prawnej. Oświadczenie składa się osobie udzielającej nieodpłatnej pomocy prawnej lub świadczącej nieodpłatne poradnictwo obywatelskie.
3. Oświadczenie, o którym mowa w ust. 2, przechowuje się w warunkach uniemożliwiających dostęp do niego osób trzecich.
4. Administratorem danych osobowych zawartych w oświadczeniu, o którym mowa w ust.2, jest starosta.
5. W celu umożliwienia kontroli prawidłowości udzielania nieodpłatnej pomocy prawnej i świadczenia nieodpłatnego poradnictwa obywatelskiego starosta przechowuje oświadczenie, o którym mowa w ust. 2, przez trzy lata od końca roku kalendarzowego, w którym oświadczenie zostało sporządzone.
6. Wzór oświadczenia, o którym mowa w ust. 2, określa załącznik nr 1 do ustawy.

Art.4a.
1. Nieodpłatna mediacja obejmuje:
1)    poinformowanie osoby uprawnionej o możliwościach skorzystania z polubownych metod rozwiązywania sporów, w szczególności mediacji oraz korzyściach z tego wynikających;
2)    przygotowanie projektu umowy o mediację lub wniosku o przeprowadzenie mediacji;
3)    przygotowanie projektu wniosku o przeprowadzenie postępowania mediacyjnego w sprawie karnej;
4)    przeprowadzenie mediacji;
5)    udzielenie pomocy w sporządzeniu do sądu wniosku o zatwierdzenie ugody zawartej przed mediatorem.
2. Nieodpłatna mediacja nie obejmuje spraw, w których:
1)    sąd lub inny organ wydały postanowienie o skierowaniu sprawy do mediacji lub postępowania mediacyjnego;
2)    zachodzi uzasadnione podejrzenie, że w relacji stron występuje przemoc.
3. W sprawach nieuregulowanych niniejszą ustawą do nieodpłatnej mediacji stosuje się odpowiednio przepisy ustawy z dnia 17listopada 1964r. – Kodeks postępowania cywilnego 
(Dz.U. z 2018r. poz.1360) o mediacji.
4. Nieodpłatna mediacja może być prowadzona pomiędzy stronami dążącymi do polubownego rozwiązania sporu. Stroną inicjującą przeprowadzenie nieodpłatnej mediacji może być wyłącznie osoba uprawniona.
5. Nieodpłatną mediację prowadzi mediator.
6. Mediatorem może być osoba wpisana na listę stałych mediatorów prowadzoną przez prezesa sądu okręgowego, o której mowa w ustawie z dnia 27 lipca 2001r. – Prawo o ustroju sądów powszechnych (Dz.U. z 2018r. poz. 23, z późn. zm.), lub wpisana na listę mediatorów prowadzoną przez organizację pozarządową w zakresie swoich zadań statutowych lub uczelnię, o której mowa w ustawie z dnia 17 listopada 1964r. – Kodeks postępowania cywilnego, o której informacje przekazano prezesowi sądu okręgowego.
7. Nieodpłatnej mediacji, w zakresie, o którym mowa w ust.1 pkt 4, nie może prowadzić osoba, która w sprawie którejkolwiek ze stron uprzednio świadczył a pomoc prawną lub poradnictwo obywatelskie, była świadkiem, wydawała opinię, sporządzała wywiad środowiskowy lub prowadziła terapię, a także osoba, co do której zachodzi okoliczność tego rodzaju, że mogłaby wywołać uzasadnioną wątpliwość co do jej bezstronności, z wyłączeniem udzielania pomocy, 
w zakresie, o którym mowa w ust.1 pkt1. W takim przypadku mediator odmawia przeprowadzenia nieodpłatnej mediacji, informując osobę uprawnioną o możliwości skorzystania z nieodpłatnej mediacji prowadzonej przez innego mediatora w tym samym punkcie lub innych punktach, w których udzielana jest nieodpłatna pomoc prawna lub świadczone nieodpłatne poradnictwo obywatelskie, zwanych dalej „punktami”.
8. Nieodpłatną mediację, w zakresie, o którym mowa w ust.1 pkt 1–3 i 5, a w zakresie, o którym mowa w ust. 1 pkt 4, z uwzględnieniem ust. 6 i 7, może również prowadzić osoba udzielająca nieodpłatnej pomocy prawnej lub świadcząca nieodpłatne poradnictwo obywatelskie.

Art. 5.
1. Nieodpłatnej pomocy prawnej udziela osobiście adwokat lub radca prawny, a w szczególnie uzasadnionych przypadkach z ich upoważnienia aplikant adwokacki lub aplikant radcowski.
2. Przed udzieleniem nieodpłatnej pomocy prawnej można zażądać od osoby uprawnionej okazania dokumentu stwierdzającego tożsamość.
3. Adwokat lub radca prawny może z ważnych powodów odmówić udzielenia nieodpłatnej pomocy prawnej, informując osobę uprawnioną o innych punktach [nieodpłatnej pomocy prawnej], 
w których udzielana jest nieodpłatna pomoc prawna, na obszarze powiatu.
4. W przypadku stwierdzenia, że przedstawiony przez osobę uprawnioną problem nie może być rozwiązany w całości albo części poprzez udzielenie nieodpłatnej pomocy prawnej, w szczególności stwierdzenia, że problem nie ma wyłącznie charakteru prawnego, adwokat lub radca prawny informują osobę uprawnioną o możliwościach uzyskania innej stosownej pomocy w jednostkach nieodpłatnego poradnictwa, wskazanych na liście sporządzanej przez starostę, o której mowa w art. 8a ust.1.
5. Udzielenie informacji, o której mowa w ust. 4, może polegać również na przekazaniu oferty jednostki nieodpłatnego poradnictwa, w formie karty informacyjnej poradnictwa.

Mieszkańcy Elbląga mają do wyboru 5 punktów

Informacja o lokalizacji punktów nieodpłatnej pomocy prawnej w Elblągu oraz o godzinach udzielania porad:

Punkt Nr 1 - prowadzony przez Urząd Miejski w Elblągu usytuowany przy ul. Łączności 1, porad udziela adwokat 
Tel. 55 236 43 76
poniedziałek, wtorek, środa, piątek w godzinach od godz. 15.00 do godz.19.00  
czwartek od godz. 14.30 do godz.18.30.

Punkt Nr 2 prowadzony przez Zaborskie Towarzystwo Naukowe usytuowany w Urzędzie Miejskim w Elblągu ul. Łączności 1,
porad udziela adwokat
Tel. 55 236 43 75
poniedziałek 14.30- 18.30
wtorek – piątek 7.30- 11.30

Punkt Nr 3 Punkt poradnictwa prawnego oraz poradnictwa obywatelskiego prowadzony przez Fundację Prawo dla Obywateli usytuowany w Urzędzie Miejskim w Elblągu ul. Łączności 1,
Tel. 55 236 43 74
poniedziałek – piątek 10.30- 14.30.

Punkt Nr 4 Punkt poradnictwa obywatelskiego prowadzony przez Fundację Prawo dla Obywateli usytuowany w Urzędzie Miejskim w Elblągu ul. Łączności 1,
Tel. 55 236 43 78
poniedziałek, środa, czwartek  11.30 – 15.30
wtorek 12.30- 16.30
piątek 10.30 – 14.30

Punkt Nr 5 prowadzony przez Urząd Miejski w Elblągu usytuowany w Miejskim Ośrodku Pomocy Społecznej w Elblągu ul. Winna 9 pok. nr 315 - porad udziela radca prawny
Tel. 55 236 43 79
poniedziałek – piątek 8.30 – 12.30